༄༅། །འགྲེལ་པ་དོན་གསལ་གྱི་སྟེང་ནས་རྒྱས་འབྲིང་བསྡུས་གསུམ་མངོན་རྟོགས་རྒྱན་རྩ་འགྲེལ་སོགས་མདོ་རྒྱན་སྦྱར་བའི་གཟབ་བཤད་ཀྱི་ཟིན་བྲིས་སྦས་དོན་གསལ་བའི་སྒྲོན་མེ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ།

                                                                                                                         གསུམ་པ།

༈ གཉིས་པ་གདམས་ངག་གི་དོན་བསྒོམས་པས་སྟོང་ཉིད་ལ་སྒོམ་བྱུང་སྐྱེས་པའི་ཐོག་མར་སྦྱོར་ལམ་བཤད་པ་ནི། ལས་དང་པོ་བ་དེ་ལྟར་གདམས་ངག་ཐོབ་པ་ལ་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཡན་ལག་འབྱུང་བས་ཞེས་སོགས་བྱུང༌། དེ་ལ་གདམས་ངག་ཐོབ་པ་ལ་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཡན་ལག་འབྱུང་བས། ཞེས་པའི་དོན་ནི། སྤྱིར་ཆོས་རྒྱུན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྔོན་དང་དེ་ཕྱིན་ཆད་ཡང་གདམས་ངག་ཉན་པ་ཡོད་ཀྱང་ཞིང་ཁམས་དུ་མར་སངས་རྒྱས་ལས་གདམས་ངག་གང་ཐོབ་པ་ཐམས་ཅད་མི་བརྗེད་པར། འཛིན་ནུས་པ་ཞིག་ཆོས་རྒྱུན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བྱེད་པར་འོང་ཞིང་དེར་མ་ཟད་ད་ལྟ་ལུང་ཉན་པ་ཐམས་ཅད་དེའི་ཚེ་ཐོགས་མེད་དུ་འོང་བ་ཞིག་འབྱུང་བ་ཡིན་ཅེས་བླ་མ་གོང་མ་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་ལ། ཆོས་མངོན་རྟོགས་བདུན་གསུངས་པའི་ཆོས་མངོན་རྟོགས་ནི་ཚོགས་ལམ་དང༌། ཆོས་ནི་ལུང་གི་ཆོས་ལ་བྱེད་ཅིང་དེ་ལ་དམིགས་ཏེ་སྒོམ་བྱུང་གཙོ་བོར་མི་བྱེད་པར་ཐོས་བསམ་གྱིས་གཏན་ལ་ཕབ་སྟེ། སྤྱོད་འཇུག་ལས། ཞི་གནས་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་ལྷག་མཐོང་གིས། །ཞེས་སོགས་ལྟར་ཇི་སྙེད་པ་ལ་ཞི་གནས་གྲུབ་པ་དང་དེ་གཞི་དང་རྟེན་དུ་བྱས་ཏེ་ཇི་ལྟ་བ་ལ་ལྷག་མཐོང་ཐོབ་པ་ན་སྦྱོར་ལམ་དུ་འཕོས་པ་ཡིན་ལ། ངེས་འབྱེད་ཡན་ལག་ཅེས་པའི་ངེས་འབྱེད་ནི་མཐོང་ལམ་དང༌། རབ་ཏུ་རྣམ་འབྱེད་ཟེར་བ་ལྟར་མཐའ་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་དབུས་མཐོང་བས་འབྱེད་པ། དེའང་སྒྲ་དོན་གྱི་སྤྱི་དང་མ་འདྲེས་པར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཐོང་བས་ངེས་པར་འབྱེད་པ་དང༌། ཡན་ལག་ནི་དེའི་རྒྱུ་སྦྱོར་ལམ་ལ་ཟེར་བ་ཡིན་ཏེ། མཛོད་ལས། བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་ཅེས་རྒྱུ་དང༌། བཟང་སྤྱོད་ལས། དབྱངས་ཀྱི་ཡན་ལག་རྒྱ་མཚོ་ཞེས་བསྟོད་དབྱངས་གང་ལས་བྱུང་བའི་རྒྱུ་ལྕེ་རྐན་ལ་ཡན་ལག་ཏུ་གསུངས་པ་དང་འདྲའོ། །དམིགས་པ་ཞེས་སོགས་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་སྦྱོར་ལམ་གྱི་ཁྱད་ཆོས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྐྱོབ་པ་ཞེས་སོགས་ཀྱིས་ཁྱད་གཞི་བཤད་པ་ལྟར་སྣང་ཡང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྐྱོབ་པ་ཡི། །དྲོད་སོགས་ཞེས་པ་འདི་ཉིད་ཁྱད་གཞི་དང༌། རྣམ་རྟོག་ལྡན་ཚུལ་དང་ཆུང་འབྲིང་ཆེ་གསུམ་གཉིས་ཀྱང་ཁྱད་ཆོས་ལ་སྦྱར་ནས་ཁྱད་པར་དྲུག་གི་སྒོ་ནས་ཉན་རང་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་བྱེད་དགོས་ལ། ཕར་ཕྱིན་རྟོགས་དཀའི་སྣང་བར་འགྲེལ་པ་འདིར་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཚུལ་དངོས་སུ་མ་བསྟན་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། སྦྱོར་ལམ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་དབྱེ་བ་བཤད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དེའི་སྒོ་ནས་ཁྱད་པར་འཕགས་ཚུལ་སྟོན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་ཀྱང༌། རང་རེའི་ཡིག་ཆར་འགྲེལ་པ་འདིར་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་ཁྱད་པར་འཕགས་ཆོས་སུ་དངོས་སུ་མ་བསྟན་ཀྱང༌། འགྲེལ་ཆེན་ནས་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་ཉན་རང་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་དངོས་སུ་བསྟན་པས་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་ཁྱད་ཆོས་སུ་བྱེད་པ་སློབ་དཔོན་གྱི་དགོངས་པར་འདིར་དོན་གྱིས་གོ་བར་གསུངས། ཆུང་འབྲིང་ཆེ་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་འདི་ཁྱད་པར་འཕགས་ཆོས་ཀྱི་གཙོ་བོ་ཡིན་ཞིང་དོན་ཆེ་བར་སྣང༌། མདོ་ལས། བསོད་ནམས་མྱ་ངན་འདས་པ་དང༌། །ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་དགེ་རྣམས་གསུམ། །ཞེས་དགེ་རྩ་གསུམ་གསུངས་པ་ལྟར། འདིར་ཡང་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཞེས་དང༌། དྲོ་བར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ལ། དེའང་བདེ་འབྲས་སོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུའི་རྣམ་གྲངས་ཤིག་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཟེར་ཞིང༌། དཔེར་ན། པུ་རུ་ཥཿནུས་ལྡན་ལ་འཇུག་པས་བསམ་པའི་ནུས་པ་གོང་འཕེལ་དུ་སོང་བ་ཤེས་པའི་ཆེད་དུ་སྐྱེས་བུ་གསུམ་ཞེས་བཤད་ཀྱི། གང་ཟག་དུ་མ་ཞེས་མ་བཤད་པ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་ཡོན་ཏན་གོང་འཕེལ་དུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུར་ཤེས་པའི་ཆེད་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་དད་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་པའི་སོགས་སྒྲས་བརྩོན་འགྲུས་དྲན་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཤེས་རབ་དང་བཞི་བསྡུས་ལ། དེའང་ཕར་ཕྱིན་ལམ་བསྒྲིགས་ལས། སངས་རྒྱས་སོགས་དམིགས་དད་པ་དང༌། །ཞེས་སོགས་ཀྱི་དོན་འཆད་པའི་ཚེ་སྐྱེས་བུ་གསུམ་གྱི་ལམ་གྱི་རིམ་པ་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པའི་སྒོ་དང་ཞུགས་ནས་སྤྱོད་པ་སྤྱི་ལ་བསླབ་ཚུལ་དང༌། ཁྱད་པར་ཞི་ལྷག་གཉིས་ལ་བསླབ་ཚུལ་དང་བཅས་འཆད་པས། དད་སོགས་ལྔ་རྒྱན་གྱི་ལམ་སྤྱིའི་ཆིངས་དང༌། ས་བཅད་གཞན་རྣམས་དེའི་ཁོངས་ནས་ལེན་པར་མཛད་ཅིང༌། འདིར་ཡང་ཐོག་མར་དགའ་བཞིན་སྤྲོ་བཞིན་འཇུག་པའི་དང་བའི་དད་པ་དང༌། ཞུགས་ནས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་དགོས་ཤིང༌། དེའང་དྲན་པའི་རྒྱུན་བསྲིངས་ཏེ་གོམས་པ་ལས་རྩེ་གཅིག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འབྱུང་ཞིང༌། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ལམ་གྱི་དངོས་གཞི་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་འབྱེད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྒྲིབ་པ་འཇོམས་པར་བྱེད་པས་ན། སྦྱོར་དངོས་རྗེས་གསུམ་ཚང་བའི་སྒོ་ནས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བདེན་བཞིའི་དངོས་པོ་དང་ཞེས་པ་དང༌། མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པའི་རྣམ་པ་དང་ཞེས་མ་གསུངས་པར་དངོས་པོ་ལ་དམིགས་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཞུགས་པ་དང༌། ཞེས་གསུངས་པས། དམིགས་རྣམ་གཉིས་ཀ་ཡེ་ཤེས་ལ་བྱེད་དགོས་ཤིང༌། མཛོད་ལས། རྣམ་པ་ཤེས་རབ་དང་བཅས་པའི། །ཞེས་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང་འདྲ་ལ། ཡེ་ཤེས་གཅིག་ཉིད་དམིགས་རྣམ་གཉིས་ཀྱི་ལྡོག་ཆ་ནས་སོ་སོར་བཤད་པའི་དམིགས་རྣམ་གཉིས་མི་འཐད་པའི་སྐྱོན་མེད་པར་གསེར་འཕྲེང་ནས་གསུངས་སོ། །བཟོད་པ་འབྲིང་གིས་ལུས་སོགས་དགེ་བ་ལྔའི་རྒྱུར་བསྒོམ་པ་དང༌། བཟོད་པ་ཆུང་ངུས་དོན་དམ་པར་མེད་ཀྱང་ཐ་སྙད་དུ་ཡོད་པ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དམིགས་པ་དང༌། ཆོས་མཆོག་ཆུང་ངུས་དཔའ་བར་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུའི་སྒོ་ནས་དམིགས་པ་ཡིན་ལ། ལྷག་མ་དགུ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་དམིགས་པར་གསུངས་པས་སྐབས་དང་པོ་འདིར་ཡང་ཐབས་ཤེས་གཉིས་ཚང་བར་དངོས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཀྱང༌། བཞི་པར། དེ་དག་ཉིད་ལ་སེམས་མཉམ་སོགས། །ཞེས་སོགས་ཀྱིས་ཐབས་ཀྱི་ཆ་གཙོ་བོར་བསྟན་པས་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་ཚེ་འདིར་བཤད་པ་དང་གཉིས་ཀ་ཉམས་སུ་བླང་བར་བྱའོ། །འདིར་དམིགས་རྣམ་ཐམས་ཅད་བདེན་པའི་རྟེན་ཅན་དུ་བཤད་པ་མི་རྟག་པ་སྒོམ་པ་སོགས་ཐམས་ཅད་བདེན་བཞིའི་འཇུག་ལྡོག་དང་བདེན་བཞི་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་ཡན་ལག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་ཡིན་ནོ། །བརྒྱད་སྟོང་པ་དང་ཉི་ཁྲི་སོགས་ན་སྦྱོར་ལམ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དམིགས་རྣམ་དང་སྦྱོར་རྒྱུའི་མདོ་རེ་ཡོད་ལ་སྡུད་པར་དྲོད་རྩེ་བཟོད་མཆོག་བཞི་ལ་མདོ་རེ་རེ་ལས་མེད་ཅིང༌། དེའང༌། གཟུགས་མེད་ཚོར་བ་མེད་ཅིང་འདུ་ཤེས་སེམས་པ་མེད། །དེ་ལ་རྣམ་ཤེས་ཞེས་པས་སྡུག་བདེན་གྱི་གཙོ་བོ་ཕུང་པོ་ལྔ་དྲོད་ཆུང་ངུའི་དམིགས་པར་བསྟན་ནས། གནས་ནི་རྡུལ་ཙམ་ཞེས་པ་ནས། བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ཅེས་པའི་རྐང་པ་ཕྱེད་དང་གཉིས་ཀྱིས་དྲོད་ཀྱི་རྣམ་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། སེམས་པ་ནི། འདུ་བྱེད་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའོ། །ཞེས་པ་ལྟར་སེམས་ཡུལ་ལ་གཡོ་བར་བྱེད་པས་འདུ་བྱེད་ཀྱི་གཙོ་བོ་ཡིན་པས་སྨོས་ལ། ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ནི་ཕྱོགས་རེ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་མེད་པ་ནི་ཕྱོགས་རེ་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་བྱའོ། །དམིགས་པ་མི་རྟག་ལ་སོགས་པ། །ཞེས་པས་བདེན་པའི་རྟེན་ཅན་མི་རྟག་སོགས་བཅུ་དྲུག་དྲོད་ཆུང་ངུའི་དམིགས་པ་དང༌། རྣམ་པ་མངོན་ཞེན་ལ་སོགས་འགོག །ཅེས་པས། མི་རྟག་སོགས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ། ལྷག་པར་གནས་པ། ཀུན་ཤེས་པ་གསུམ་འགོག་པ་དྲོད་ཆུང་ངུའི་རྣམ་པར་བསྟན་ལ། དེ་གསུམ་མངོན་ཞེན་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་དང༌། རིམ་བཞིན་འདུ་ཤེས་སེམས་ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གསུམ་ལ་གནོད་འཇོམས་སུ་བཤད། ཐེག་པ་གསུམ་ཆར་འཐོབ་པའི་རྒྱུ། །ཞེས་པ་འདིས་རྟོགས་རིགས་གསུམ་ཚང་བར་བསྐྱེད་པའི་སྒོ་ནས་ཁྱད་པར་འཕགས་པར་བསྟན་པས་འདི་སྦྱོར་ལམ་བཅུ་གཉིས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱོར་དགོས། གཟུགས་སོགས་འདུ་འགོད། ཅེས་པས་གཟུགས་སོགས་དོན་དམ་པར་སྐྱེ་འཇིག་མེད་པ་དྲོད་འབྲིང་གི་དམིགས་པ་དང༌། གནས་བྲལ་དང༌། གནས་དང་ཞེས་པས་དེ་ལ་དོན་དམ་པར་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་མིང་གི་རྒྱུན་སྐད་ཅིག་གི་སྔ་ཕྱི་མི་འདྲ་བར་མི་འཇུག་པ་དྲོད་འབྲིང་གི་རྣམ་པ་དང༌། བཏགས་དང་ཞེས་པས་དོན་དམ་པར་མིང་གིས་བཏགས་ཙམ་གྱི་ཆོས་མེད་པ་དྲོད་ཆེན་པོའི་དམིགས་པ་དང༌། དགེ་སོགས་གང་དུའང་དོན་དམ་པར་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དྲོད་ཆེན་པོའི་རྣམ་པར་བརྗོད་དུ་མེད་ཅེས་པས་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། སྔ་མ་སྔ་མའི་རྣམ་པ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་དམིགས་པར་བྱེད་དགོས་སམ་སྙམ་མོ། །རྣམ་བཤད་ཀྱིས་དམིགས་རྣམ་གྱི་རྩ་བ་འདི་དག་འཕགས་པ་ལྟར་དང༌། འགྲེལ་པ་སློབ་དཔོན་ལྟར་གསུངས་པ་ཡིན་ལ། རྩེ་མོའི་དམིགས་རྣམ་འཆད་ཚུལ་ལ་རྣམ་བཤད་དང་གསེར་ཕྲེང་གཉིས་མི་འདྲ་བས། རྣམ་བཤད་ལྟར་ན་རྩེ་མོ་ཆུང་ངུའི་དམིགས་རྣམ་ལ། བདེན་པ་རྣམ་པར་མ་བཞག་པ་དང་བཞག་པ་གཉིས་ལས། གཟུགས་སོགས་མི་གནས་ཞེས་པ་ནས་རང་བཞིན་གཅིག་ཅེས་པའི་བར་གྱི་རྐང་པ་གསུམ་གྱིས་བདེན་པར་མ་བཞག་པའི་དམིགས་རྣམ་དང༌། དེ་མི་རྟག་སོགས་ཞེས་པ་ནས་རང་བཞིན་གཅིག་ཅེས་པའི་བར་གྱི་རྐང་པ་གསུམ་གྱིས་བདེན་པ་རྣམ་པར་བཞག་པའི་དམིགས་རྣམ་བསྟན་ལ། ཆོས་རྣམས་མི་འཛིན་གང་ཡིན་དང༌། །ཞེས་པའི་རྐང་པ་གཅིག་གིས་རྩེ་མོ་འབྲིང་གི་དམིགས་པ་དང༌། དེ་དག་མཚན་མར་མི་མཐོང་ཕྱིར། །ཞེས་པའི་རྐང་པ་གཅིག་གིས་དེའི་རྣམ་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་ཡོངས་རྟོགས་པ། །ཞེས་པའི་རྐང་པ་གཅིག་གིས་རྩེ་མོ་ཆེན་པོའི་དམིགས་པ་དང༌། ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་པ་འོ། །ཞེས་པའི་རྐང་པ་གཅིག་གིས་དེའི་རྣམ་པ་བསྟན་པར་འདོད་ལ། གསེར་ཕྲེང་ལྟར་ན། གཟུགས་སོགས་མི་གནས་ཞེས་སོགས་ཀྱི་རྐང་པ་གསུམ་གྱིས་བདེན་པ་རྣམ་པར་མ་བཞག་པའི་རྩེ་མོ་ཆུང་ངུའི་དམིགས་རྣམ་དང༌། བདེན་པ་རྣམ་པར་བཞག་པ་ལ་ཆ་གཉིས་ཕྱེ་ནས་དེ་མི་རྟག་སོགས་ཞེས་པ་ནས། རང་བཞིན་གཅིག་ཅེས་པའི་བར་གྱི་རྐང་པ་གསུམ་གྱིས་བདེན་པ་དང་པོ་གསུམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་རྩེ་མོ་ཆུང་ངུའི་དམིགས་རྣམ་དང༌། ཆོས་རྣམས་མི་འཛིན་གང་ཡིན་དང༌། །ཞེས་པའི་རྐང་པ་གཅིག་གིས་ལམ་བདེན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་དེའི་དམིགས་རྣམ་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། དེའང་མཚན་མར་གཟུང་བྱས་སྟོང་པའི་ཆོས་རྣམས་དམིགས་པར་ཤུགས་ལ་བསྟན་ནས་དེ་ལྟར་མི་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་དངོས་སུ་བསྟན་པ་དང༌། དེ་དག་མཚན་མར་མི་མཐོང་ཕྱིར། །ཞེས་པའི་རྐང་པ་གཅིག་གིས་རྩེ་མོ་འབྲིང་གི་དམིགས་པ་ཤུགས་ལ་བསྟན་ནས། རྣམ་པ་དངོས་སུ་བསྟན་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་ཡོངས་རྟོགས་པ། །ཞེས་པའི་རྐང་པ་གཅིག་གིས་རྩེ་མོ་ཆེན་པོའི་དམིགས་པ་དང༌། ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་པར་རོ། །ཞེས་པའི་རྐང་པ་གཅིག་གིས་དེའི་རྣམ་པ་བསྟན་པར་འདོད་ལ། དེའང་ཉི་སྣང་གི་ཚིག་ཟིན་ལྟར་སྦྱར་བ་ཡིན་ནོ། །འགྲེལ་པ་ལྟར་ན་གཟུགས་སོགས་མི་གནས་ཞེས་སོགས་ཀྱི་རྐང་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྩེ་མོ་ཆུང་ངུའི་དམིགས་པ་དང༌། དེ་ནས་གཉིས་ཀྱིས་དེའི་རྣམ་པ་དང༌། དེ་ནས་གཉིས་ཀྱིས་འབྲིང་གི་དམིགས་པ་དང༌། གཅིག་གིས་དེའི་རྣམ་པ་དང༌། དེ་ནས་གཅིག་གིས་རྩེ་མོ་ཆེན་པོའི་དམིགས་པ་དང༌། གཉིས་ཀྱིས་དེའི་རྣམ་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། སྡུད་པ་ལས་ཀྱང༌། ཇི་ལྟར་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་ཞེས་པ་ནས། ཤེས་རབ་གནས་ཞེས་པའི་བར་གྱི་ཤླཽ་ཀ་གཅིག་གིས། དེ་དག་མཚན་མར་མི་མཐོང་ཕྱིར། །ཞེས་པའི་སྐབས་ནས་བསྟན་པའི་རྩེ་མོ་ཆེན་པོའི་དམིགས་པ་དེ་གཙོ་བོར་བཤད་ལ། དེའང་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་འཕྲེང་བ་ཅན་ནང་པའི་བསྟན་པ་ལ་ཞུགས་ནས་ལམ་ཐོབ་པའི་རྟོགས་པ་མཚོན་བྱེད་དམ་དཔེར་བྱས་ནས་སྟོན་ལ། ཕུང་པོ་རྣམ་པར་འཇིག་པ། ཞེས་པ་ནི་གཟུང་རྟོག་ཉམས་སྨད་པའམ་འཇིག་པ་ལ་བྱའོ། །ཡང་འདི་ཞེས་སོགས་ཤླཽ་ཀ་གཅིག་གིས་དེའི་རྣམ་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། དེའང་ཟག་བཅས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེ་གང་ཡིན། བདག་སུའི་ཡིན། དེ་དག་མཐའ་བཞི་གང་ལས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཞེས་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བརྟགས་ཏེ་སྟོང་པར་མཐོང་བའི་ཚེ་ཞུམ་པ་དང་སྐྲག་པ་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཉེ་བ་ཡིན་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །གཟུགས་སོགས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཉིད། །ཅེས་པས་བཟོད་པ་ཆུང་ངུའི་དམིགས་པ་དང༌། དེ་མེད་པ་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད། །ཅེས་པས་དེའི་རྣམ་པ་བསྟན་ལ། དེའང་དངོས་བློ་ལ་སྣང་བའི་དབང་གིས་བཞག་ཙམ་ཡིན་གྱི་དོན་དམ་པར་མེད་པའི་དམིགས་པ་དང༌། དོན་དམ་པར་མེད་ཀྱང་ཐ་སྙད་དུ་རྒྱུ་འབྲས་སོགས་བསྙོན་མེད་དུ་ཡོད་པ་རྣམ་པར་བསྟན་པས། ཁ་ཅིག་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཞེས་པ་འདི་ལ། དེ་དག་སྐྱེ་མེད་ངེས་འབྱུང་མེད། །ཅེས་པས་འཁོར་འདས་གཉིས་དོན་དམ་པར་མེད་ལ་བཟོད་པ་འབྲིང་གི་དམིགས་པ་དང༌། དག་དང་ཞེས་པས་དེ་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་མཚན་དང་ཞིང་དག་པ་ལྔའི་རྒྱུར་བསྒོམ་པ་དེའི་རྣམ་པར་བསྟན་པས། ཁ་ཅིག་རྒྱུའི་སྒོ་ནས་ཞེས་པ་འདི་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་མཚན་མ་མེད་ཅེས་པས་བཟོད་པ་ཆེན་པོའི་དམིགས་པ་དང༌། དེ་ཡི་ཞེས་སོགས་རྐང་པ་གཉིས་ཀྱིས་དེའི་རྣམ་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྡུད་པར་ཡང༌། གལ་ཏེ་མི་ཤེས་ཞེས་སོགས་ཤླཽ་ཀ་གཅིག་གིས་སྦྱོར་ལམ་བཟོད་པའི་དམིགས་པ་གསུངས་ལ་དེའང་སྟོང་ཉིད་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པའི་ཚེ་ཕུང་པོ་ལྔའི་སྣང་བ་མ་ཁེགས་པར་བསྒོམས་ཀྱང་མཚན་མ་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་གྱི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཤེར་ཕྱིན་རྣལ་མ་ལ་གནས་པའམ་ཞུགས་པ་མིན་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །འདི་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་གང་ལ་སྦྱོར་བའི་གསལ་ཁ་མེད་ཀྱང༌། སྐྱེ་བོ་དམིགས་པ་ཅན་གྱི་ངོར་ཞེས་སོགས་འདི་དང་འགྲིགས་སམ་སྙམ་གསུངས། གང་ཞིག་གཟུགས་མིན་ཞེས་སོགས། ཤླཽ་ཀ་གཅིག་གིས་བཟོད་པའི་རྣམ་པ་བསྟན་ལ། དེའང་ཉམས་གཞག་གི་ངོར་ཕུང་པོ་ལྔའི་སྣང་བ་བཀག་སྟེ་མི་གནས་པར་སྦྱོར་བ་དེ་ནི་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བར་མི་དམིགས་པའི་ཤེས་རབ་བསྟན་པ་ཡིན་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །བུདྡྷ་ཤྲཱིའི་སྡུད་འགྲེལ་ལྟར་ན། སྐྱེ་མེད་བློ་ལྡན་ཏིང་འཛིན་ཞི་བ་མཆོག་ལ་རེག །ཅེས་པའི་རྐང་པ་ཐ་མ་འདི་ཆོས་མཆོག་ལ་མར་སྦྱར་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་དཔའ་བར་འགྲོ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བྱས་པ་ནི་འགྲིགས་པ་ལྟར་སྣང་ངོ༌། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་པས་དཔའ་བར་འགྲོ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ཆོས་མཆོག་ཆུང་ངུའི་དམིགས་པ་དང༌། དེ་ཡི་བྱེད་པ་ཉིད་ཅེས་པས་དེ་ལྟར་བསྒོམས་པའི་ལག་རྗེས་སུ་ས་བཅུ་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་ནས་དེ་དངོས་གནས་པ་ཐོབ་པའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་དང་ཆ་འདྲ་བའི་གཞན་དོན་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་བསྟན་པས། ཁ་ཅིག་འབྲས་བུའི་སྒོ་ནས་ཞེས་པ་འདི་ལ་བྱེད། དཔའ་བར་འགྲོ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་སྐབས་ཤིག་ཏུ་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལྟ་བུར་བཤད་འདུག་ཅིང༌། དེ་དག་ལ་ཀུན་རྫོབ་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཡང་ཡོད་ན་ཆོག་པ་ལྟར་འདུག་ཀྱང༌། རང་རེའི་སྐུ་གོང་མའི་འཇིགས་བྱེད་ཆོས་འབྱུང་ལས་དོན་དམ་པའི་རྣམ་ཅན་དུ་བཤད་ཚོད་ཡིན་གསུང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་སྟོབས་ཞེས་བདེན་སྟོབས་བརྗོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་རྩ་ཤེ་ནས་བཤད་པ་ལྟར་བདེན་པར་གྲུབ་ན་འཁོར་འདས་འཆིང་གྲོལ་སོགས་མི་རུང་ལ། བདེན་མེད་ལ་འདི་དག་རུང་བས་ལྕང་སྐྱའི་ལྟ་མགུར་ལས་ཀྱང་དོན་འདི་ཉིད་གསུངས་ལ། རྭ་སྟོད་རིན་པོ་ཆེས་ཀྱང་སྐབས་ཤིག་ང་ལ་ལྷ་སྒོམ་ཚེ་སྟོང་སྦྱང་བྱེད་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཡིན་ཞེས་དྲིས་པས། ངས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གསོག་དགོས་པའི་གནད་ཀྱིས་ཡིན་ནམ་ཞེས་ཞུས་པས། དེ་ཡིན་ཤས་ཆེ་སྟེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདེན་པར་མེད་པས་ན་ལྷ་སྒོམ་ན་ཐོབ་འོངས་ལ། ང་རང་ཚོ་ད་ལྟའི་འདི་ལྟར་བདེན་པར་གྲུབ་ན་ལྷ་བསྒོམ་ནས་དེའི་ཁ་ཡ་ཆོད་མི་འོང་གསུང་སྟེ། འདི་ཚིག་གཅིག་ཡིན་ཀྱང་བརྗེད་པ་ལ་ཕངས་གསུང༌། ལུང་སྟོན་པ་དང་ཞེས་པས་ཆོས་མཆོག་འབྲིང་གི་དམིགས་པ་དང༌། རློམ་པ་ཟད་ཅེས་པས་དེའི་རྣམ་པ་བསྟན་ལ། གསུམ་པོ་ཕན་ཚུན་ངོ་བོ་གཅིག །ཅེས་པས་ཆེན་པོའི་དམིགས་པ་དང༌། ཏིང་འཛིན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ། །ཞེས་པས་དེའི་རྣམ་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་སྡུད་པར་ཡང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་གང༌། ཞེས་སོགས་ཤླཽ་ཀ་གཅིག་གིས་ཆོས་མཆོག་གི་དམིགས་པ་བསྟན་ལ། དེ་ཤེར་ཕྱིན་ལ་གནས་པ་དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ལུང་བསྟན་པ་དང༌། དེ་ཚེ་བདག་ལུང་བསྟན་ཏོ། །མཉམ་པར་བཞག་གོ་ཞེས་རློམ་སེམས་མི་བྱེད་དེ། ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་ཤེས་པའི་དབང་གིས་རློམ་སེམས་འབྱུང་ལ། དེས་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་སོགས་ཤླཽ་ཀ་གཅིག་གིས་སྦྱོར་ལམ་ཆོས་མཆོག་གི་རྣམ་པ་བསྟན་ལ། དེའང་སྤྱད་བྱ་ཤེར་ཕྱིན་དང༌། སྤྱོད་པ་པོ་བྱང་སེམས་དང༌། སྤྱོད་པའི་བྱ་བ་ཉམས་ལེན་ཏེ། འཁོར་གསུམ་མི་དམིགས་པར་སྤྱོད་པ་ནི་ཤེར་ཕྱིན་མཆོག་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །དེ་ལྟར་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་ནི། །ཆུང་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོ་ཡིན། །ཞེས་པ་འདི་གཉིས་སྦྱོར་ལམ་བཞི་ག་ལ་སྦྱོར། དམིགས་རྣམ་རྩོད་ལན་གྱི་རྩོད་པ་འགོད་ཚུལ་ནི། དམིགས་རྣམ་བདེན་བཞིའི་སྟེང་དུ་གཏན་ལ་འབེབས་པས་དམིགས་རྣམ་ཀུན་ཏུ་བདེན་པ་ཚིག་ཟིན་ལ་ཐོན་ནས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པ་ལ། ཞེས་རྩོད་པ་བཀོད་ནས། ལན་ལ་སྒྲ་གཉིས་བརྗོད་བྱ་ཐ་དད་མེད་པའི་ལན་དང་དོན་གྱི་ཤུགས་ཀྱིས་ཆོས་ཅན་གོ་བའི་ལན་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི་སྒྲ་མི་རྟག་དང༌། སྒྲའི་མི་རྟག་ཅེས་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྒྲ་དང་མི་རྟག་པ་གཉིས་ཀ་བརྗོད་པར་འདྲའང༌། གཅིག་གིས་མི་རྟག་པ་ཁྱད་ཆོས་དང༌། གཅིག་གིས་ཁྱད་གཞི་ལྟ་བུར་གོ་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་ཙམ་ཡིན་པ་བཞིན་དུ། དྲོད་ཆུང་ངུའི་སྐབས་སུ་བདེན་པའི་རྟེན་ཅན་ཞེས་བདེན་པ་ཚིག་ལ་ཐོན་ནས་དམིགས་རྣམ་གཞན་གྱི་སྐབས་སུ་མ་ཐོན་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བདེན་པའི་སྟེང་དུ་དམིགས་རྣམ་བརྗོད་ཚུལ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་ཅེས་པའོ། །ལན་གཉིས་པ་ནི། དྲོད་ཆུང་ངུའི་སྐབས་སུ་མངོན་ཞེན་ལ་སོགས་པ་གཞི་བདེན་བཞིའི་སྟེང་དུ་འགོག་པ་ཚིག་ལ་ཐོན་པས་ན། དྲོད་འབྲིང་གི་སྐབས་སུའང་འདུ་འགོད་ཅེས་དེ་ཁོ་ནར་སྐྱེ་འཇིག་དང་བྲལ་བའམ་སྒྲུབ་པ་དང་དགག་པ་དང་བྲལ་བའི་དམིགས་པ་དང༌། སྒྲ་རང་ཉིད་ལ་རིགས་འདྲའི་རྒྱུན་མེད་ཀྱང་ཡུལ་ལ་རྒྱུན་ཆགས་པས་འཇུག་པ་དང་མི་འཇུག་པའི་རྣམ་པ་གཉིས་བདེན་པའི་སྟེང་དུ་གོ་ནུས་ལ། དེ་བཞིན་དུ་འོག་མ་རྣམས་ལའང་གོ་བར་འགྱུར་ཞེས་པའོ། །ཀུན་ཉོན་གཟུང་རྟོག་གི་དམིགས་ཡུལ་དགུ་ལ། སྤྱིའི་དབང་དུ་བྱས་པ་གཉིས་དང༌། བྱེ་བྲག་གི་དབང་དུ་བྱས་པ་བདུན་ལས། ཀུན་འབྱུང་གི་གཙོ་བོ་མ་རིག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་གྱི་གཙོ་བོ་ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་གཉིས་སྤྱི་དང༌། སྲེད་པ་དང༌། འཇིག་ལྟ་མཐར་ལྟ་གཉིས་དང༌། མ་དད་པ་དང༌། ལེ་ལོ་དང་བཞི་ཉོན་མོངས་ལ་ཕྱེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་གསུམ་ལས་རིམ་བཞིན་ཚོར་བ་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཟག་བཅས་ཀྱི་ཚོར་བ་བདེ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་གསུམ་སྐྱེ་བས་དེ་དང༌། བདེ་བ་ལས་བདག་ལ་ཆགས་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ལས་གཞན་ལ་སྡང་བས་ཆགས་སྡང་གི་རྒྱུ་བདེ་སྡུག་གི་དབང་དུ་བྱས་པ་དེ་དང༌། རྣམ་པར་དག་པ་མྱང་འདས་བརྒྱུད་ནས་བསྐྱེད་པས་སྡུག་བསྔལ་དང་གསུམ་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཕྱེ་བ་དང་དགུ་ཡོད་པས། ཐ་མ་འདིའི་དམིགས་ཡུལ་ལ་ཀུན་ཉོན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་གཅིག་འཇོག་དཀའ་བས་དཔྱད་དགོས། རྣམ་བྱང་གཟུང་རྟོག་གི་དམིགས་ཡུལ་དགུ་ལས། རྣམ་བྱང་དུ་མ་འདུས་པའི་ཕུང་པོ་དང༌། རྐྱེན་དང༌། ཉེར་ལེན་དང༌། རྣམ་བྱང་གི་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་དང་བཞི་ཇི་སྙེད་པ་དང་ཇི་ལྟ་བ་དང་ལྔ་རྣམ་བྱང་ཤེས་བྱའི་དབང་དུ་བྱས་པ་དང༌། དེ་ནས་གཅིག་སྤྱོད་པ་དང༌། གསུམ་རྣམ་བྱང་རང་གི་ངོ་བོའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །སྡུད་པ་ལས་ཀྱང༌། གང་ཞིག་ཡོད་པ་མ་ཡིན། ཞེས་སོགས་ཤླཽ་ཀ་གཅིག་གིས་རྣམ་བྱང་གཟུང་རྟོག་གི་དམིགས་ཡུལ་སྒྲས་ཟིན་ལ་བསྟན་པའི་ལྡོག་ཕྱོགས་ནས་བདེན་གཉིས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ལ་རྨོངས་པའི་མ་རིག་པ་དེ་ཀུན་ཉོན་གཟུང་རྟོག་གི་དམིགས་པར་སྟོན་པ་ཡིན་ལ། དེའང་མཐའ་བཞི་སོགས་ཀྱིས་རིགས་པས་དཔྱད་པ་ན་དཔྱད་མི་བཟོད་པས་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ཚུལ་བཞིན་དུ་བརྟགས་ནས་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་མི་ནུས་ཀྱང་དོན་སྤྱིའི་སྒོ་ནས་ཐ་སྙད་དུ་ཡོད་པ་འཇོག་པར་བྱེད་པ་དང༌། རིགས་ཤེས་ཚད་མས་དོན་དམ་པར་མེད་པ་འཇོག་པར་བྱེད་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་བདེན་པ་གཉིས་པོ་དེ་སྒྱུ་མ་ལྟར་སྣང་བ་དང་དེ་ལྟར་མེད་པ་གཉིས་མི་འགལ་བ་བཞིན་དུ་འགལ་བ་མེད་པར་མ་ཟད་གཅིག་གྲོགས་སུ་གཅིག་འགྲོ་བའི་ཚུལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གིས་ཤེས་ནས་ཉམས་སུ་བླངས་པ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཐར་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །རང་དབང་པའི་བདག་དང༌། གཅིག་པུའི་བདག་དང༌། རྒྱུའི་བདག་དང༌། ཤེས་པ་པོའི་བདག་དང༌། འཁོར་བར་འཁོར་བ་པོའི་བདག་དང༌། ཁམས་འོག་མ་ནས་ཆགས་བྲལ་བྱེད་པ་པོའི་བདག་དང༌། མཐོང་ལམ་དང༌། སྒོམ་ལམ་ཉམས་སུ་ལེན་པ་པོའི་བདག་དང༌། འབྲས་བུས་གྲུབ་ཟིན་པའི་བདག་རྫས་ཡོད་ཧྲིང་ངེ་བ་སྟེ་རྫས་འཛིན་གྱི་དམིགས་ཡུལ་དགུའི་དང་པོ་སྤྱི་དང༌། ཕྱི་མ་བརྒྱད་ཁྱད་པར་རོ། །ཕུང་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་གསུམ་སེམས་ཅན་སྤྱིའི་གདགས་གཞི་དང༌། རྟེན་འབྲེལ་བྱེ་བྲག་སོ་སྐྱེ་དང༌། རྣམ་བྱང་འཕགས་པ་སྤྱི་དང༌། ཕྱི་མ་བཞི་ནི་བྱེ་བྲག་པའི་གདགས་གཞི་སྟེ། བཏགས་འཛིན་གྱི་དམིགས་ཡུལ་དགུའོ། །སྡུད་པར་ཡང༌། གང་འདི་ཕུང་པོ་ཞེས་སོགས་ཤླཽ་ཀ་གཅིག་གིས་དམིགས་ཡུལ་དགུའི་དང་པོ་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་བཏགས་པའི་ང་བཏགས་འཛིན་གྱི་དམིགས་པར་སྒྲས་ཟིན་ལ་བསྟན་པའི་ལྡོག་ཕྱོགས་ནས་ཕུང་པོ་ལ་མ་ལྟོས་པའི་བདག་དེ་རྫས་འཛིན་གྱི་དམིགས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། དེའང་སྒྱུ་མ་སྣང་ཙམ་དེ་ལ་སྒྱུ་མ་ཟེར་བ་མ་གཏོགས་དེ་ལས་གཞན་དུ་བཏགས་དོན་བཙལ་ནས་འཇོག་རྒྱུ་མེད་པ་བཞིན་དུ་ཕུང་པོ་སྣང་ཙམ་ལ་གང་ཟག་ཟེར་བ་མ་གཏོགས་དེ་ལས་གཞན་དུ་བཙལ་ན་མི་རྙེད་པའི་དོན་ནོ། །འཛིན་རྟོག་སྣ་ཚོགས་པའི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་བ་ནི་ས་བོན་སྤང་བ་ལ་མི་བྱེད་པར་ཉམས་སྨད་པ་ལ་བྱའོ། །འདིར་གང་ཟག་རྫས་སུ་ཡོད་པའི་རྟེན་ཅན་དང༌། སྐྱེས་བུ་བཏགས་པར་ཡོད་པའི་རྟེན་ཅན་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། སྤྱིར་གང་ཟག་དང་སྐྱེས་བུ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་ལ། འོན་ཀྱང་སྒྲ་བཤད་པའི་ཚེ་དང་པོར་ལུས་ཀྱི་སྟོབས་སོགས་རྒྱས་པར་འགྱུར་བས་ན་གང་བ་དང༌། སྟོབས་སོགས་རྒ་བས་ཉམས་པར་འགྱུར་བས་ན་ཟག་པ་སྟེ་གང་ཟག་ཅེས་བྱ་ལ། ལུས་ཀྱི་སྟོབས་སོགས་འཕེལ་འགྲིབ་ཀྱི་ཆ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་གང་ཟག་རྫས་ཡོད་ཅིག་ཡོད་ན་རྫས་འཛིན་གྱི་དམིགས་པར་འགྱུར་ལ། ལས་ཉོན་གྱིས་འཁོར་བར་འཁོར་ནུས་པ་དང༌། ལམ་སྒོམ་སྟོབས་ཀྱིས་ཐར་པ་ཐོབ་ནུས་པས་ན་སྐྱེས་བུ་ཞེས་བྱ་ལ། དེ་ལྟར་ན་ངེས་ཚིག་གམ་སྐད་དོད་ཀྱི་སྟེང་ནས་ཁྱད་པར་ཞིག་འབྱེད་དགོས་སམ་སྙམ་གསུང༌། མདོར་བསྟན་གྱི་སྐབས་སུ་ཡོངས་འཛིན་གྱི་ཁྱད་པར་དེ་དམིགས་རྣམ་གཉིས་ཀྱི་རྗེས་དང༌། རྣམ་རྟོག་ལྡན་ཚུལ་དང༌། ཆུང་འབྲིང་ཆེ་གསུམ་གྱི་ཁྱད་པར་གཉིས་ཀྱི་སྔོན་དུ་གསུངས་པ་ནི་ཚིག་སྦྱོར་གྱི་དབང་གིས་ཡིན་ལ། རྒྱས་བཤད་ཀྱི་སྐབས་སུ་མཇུག་ཏུ་གསུངས་པའི་དགོས་པ་ནི་ཁྱད་ཆོས་ལྔ་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རྩ་བ་གང་ལས་བྱུང་ན་ཕྱི་ནང་གི་ཡོངས་འཛིན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་བྱུང་བས་དེ་ཤེས་པའི་ཆེད་དུ་འདིར་དོན་བསྡུ་ལྟ་བུ་བྱས་ཏེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཇུག་ཏུ་གསུངས་པ་ཡིན་ལ། སེམས་མི་འགོང་བ་ཉིད་ལ་སོགས། །དེ་ཡི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་བོར་བ། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་ཡོངས་འཛིན་ཡིན། །ཞེས་པ་ནང་གི་ཡོངས་འཛིན་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་སོགས་སྟོན་བྱེད། །དེ་ཡི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་བོར་བ། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་ཡོངས་འཛིན་ཡིན། །ཞེས་པ་ཕྱིའི་ཡོངས་འཛིན་ལ་སྦྱོར་ཞིང་དེའང་ནང་གི་ཡོངས་འཛིན་ཐབས་ཤེས་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལྡན་པས་ཤེར་ཕྱིན་ལ་མི་སྐྲག་པར་དེ་གཉིས་ཀྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་དམན་པའི་ཡིད་བྱེད་དང་བདེན་ཞེན་གཉིས་ལས་འཛིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཕྱིའི་ཡོངས་འཛིན་ཐབས་ལ་མཁས་པས་བདུད་ཀྱི་ཉེས་པ་དང་ལས་འདི་འདྲ་ཡོད་ཅེས་བསྟན་ཏེ་དེ་ལས་ཟློག་པར་བྱེད་པ་དང༌། དེ་ནས་གདུལ་བྱའི་བློ་དང་འཚམ་པར་འཆི་བ་མི་རྟག་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་རགས་པ་སོགས་ཆུང་འབྲིང་དང་ཐུན་མོང་བའི་ལམ་ལ་རིམ་གྱིས་ཁྲིད་དེ་རྒྱུད་ལེགས་པར་སྨིན་པ་ན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་སོགས་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་དོན་སྟོན་པའི་སྒོ་ནས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་ཅིང༌། སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་མི་ལྡན་པ་ཞེས་ཉི་ཁྲིའི་ཚིག་བསྡུས་པ་དང༌། སེམས་མི་འགོང་བ་སོགས་ནི་བརྒྱད་སྟོང་པའི་ཚིག་སྣ་བསྡུས་ཤིང་དེ་དག་གི་ཚིག་ཐམས་ཅད་མ་དྲངས་ཀྱང་ཀུན་གྱི་རྒྱན་དུ་འགྱུར་ཞེས་པ་ལྟར་ཡུམ་གསུམ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚིག་ཟུར་རེ་འདིར་ཐོན་ཡོད་པས་མདོ་རྒྱན་སྦྱར་བའི་འགྲེལ་པར་མ་གྲགས་ཀྱང་མདོ་རྒྱན་སྦྱར་བ་ལས་ཀྱང་འགྲེལ་པ་འདི་གསལ་བར་འདུག་སྙམ། སྡུད་པར་ཡང༌། དགེ་བའི་བཤེས་དང༌། ཞེས་སོགས་ཤླཽ་ཀ་གཅིག་གིས་ཡོངས་འཛིན་སྟོན་པ་ཡིན་ལ། དེའང་ལྟ་སྤྱོད་གང་གི་དབང་དུ་བྱས་ཀྱང་དགེ་བའི་ལམ་དུ་འཁྲིད་པར་བྱེད་པའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང༌། ལྷག་མཐོང་སྟེ་ཐབས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱིས་ཟིན་པའི་སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ལ་བྱ་ཞིང་དེ་ལྟ་བུའི་ཕྱི་ནང་གི་ཡོངས་འཛིན་གཉིས་དང་ལྡན་པའི་གང་ཟག་དེས་ཤེར་ཕྱིན་ཐོས་པའི་ཚེ་སྐྲག་པར་མི་འགྱུར་ལ། འདིའི་སྐྲག་པ་སྤྱི་ཙམ་དང་དེ་ལ་དབྱེ་ན་དངངས་པ་དང༌། སྐྲག་པ་དང༌། སྐྲག་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་གསུམ་ཡོད་ཅིང༌། དང་པོ་ནི་རྒྱུ་མཚན་མ་བསམ་པར་གློ་བུར་དུ་སྐྲག་པ་དང༌། གཉིས་པ་ནི་རྒྱུ་མཚན་སྒྲོ་བཏགས་ཏེ་སྐྲག་པ་ཅུང་ཟད་ཇེ་བརྟན་དུ་སོང་བ་དང༌། གསུམ་པ་ནི་བག་ཆགས་བརྟན་པར་གྱུར་ཏེ་གཞན་གྱིས་བསྒྱུར་བར་མི་ནུས་པ་ལྟ་བུའོ། །རྐང་པ་དང་པོ་གཉིས་ཀྱིས་སྒྲུབ་ཕྱོགས་ནས་བསྟན་ཏེ་དེ་ལ་ངེས་པ་བརྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལྡོག་ཕྱོགས་ནས་རྐང་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྟོན་པ་ནི། དེའང་རྒྱུད་མ་སྨིན་པ་ལ་དང་པོ་ནས་སྟོང་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་སྡིག་པའི་གྲོགས་པོས་ཟིན་པ་དང་རང་སྟོབས་ཀྱིས་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་དོན་རྟོགས་པའི་ནང་གི་ཡོངས་འཛིན་དང་བྲལ་བ་དེ་ནི་རྫ་མ་སོ་མ་བཏང་བ་དང་འདྲ་སྟེ། རྫ་མ་མེར་མ་བསྲེག་པའི་ནང་དུ་ཆུ་བླུགས་ན་ཆུ་འབོ་བ་དང་རྫ་མ་འཇིག་པ་གཉིས་འོངས་པ་ལྟར། འདིས་ཀྱང་ཆུ་འཕོ་བ་བཞིན་དུ་སྟོང་ཉིད་ལ་སྐྲག་ནས་ཤེར་ཕྱིན་འདོར་བ་དང༌། རྫ་མ་ཞིག་པ་ལྟར་སྔར་ཡོད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཉམས་ལེན་ཐམས་ཅད་ཞིག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །

༈ གཟུགས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་གོ་འབྱེད་པའི་ནམ་མཁའ་སྟོང་པར་རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར། དེ་ནས་ཆུའི་དཀྱིལ་འཁོར། དེའི་སྟེང་དུ་གླིང་བཞི་ལྕགས་རི་དང་བཅས་པ་ཆགས་ཏེ། མཐར་མེ་སོགས་ཀྱིས་འཇིག་པར་བྱེད་ཀྱང་ནམ་མཁའ་སྟོང་སངས་ཀྱི་ངང་ལ་སྡོད་པ་དང༌། དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་བྱེད་ཅིང་གོ་འབྱེད་པ་ལྟར་སེམས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ལ་ཚུལ་མིན་ཡིད་བྱེད་ཀྱི་རྣམ་རྟོག་གི་རླུང་དཀྱིལ་དང་ལས་ཉོན་གྱི་ཆུ་དཀྱིལ་དེ་གཉིས་ཀུན་ཏུ་བསྲུབ་པ་ལས། གླིང་བཞི་ལྟ་བུའི་ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་གྲུབ་པ་མཐར་རྒ་ན་འཆི་བའི་མེ་གསུམ་གྱིས་འཇིག་པར་བྱེད་ཀྱང་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་འོད་གསལ་བ་དེའི་ངང་ལ་གནས་པ་དང༌། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་གོ་འབྱེད་པར་བྱེད་པས་སྐྱོན་སྤོང་བ་དང་ཡོན་ཏན་སྒྲུབ་པའི་གཞིའམ་རྟེན་ཡིན་ཞེས་པ་ལ། འོ་ན་སྐྱོན་སྤོང་ཚུལ་དང་ཡོན་ཏན་སྒྲུབ་ཚུལ་ཅི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། སྐྱོན་ལ་མངོན་གྱུར་དང་ས་བོན་གཉིས་ཡོད་པས་དང་པོ་སྤོང་བྱེད་སྦྱོར་ལམ་བཞི། གཉིས་པ་སྤོང་བྱེད་མཐོང་སྒོམ་གཉིས་ཏེ་རྟོགས་པའི་ཆོས་དྲུག་ཡོད། དེ་དག་གིས་སྤོང་ཚུལ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རྐུན་པོ་ཕྱུང་བ་དང༌། སྒོ་འཕར་བཅད་པ་ལྟར་སྐྱེ་འགྱུར་གྱི་ཚུལ་གྱིས་སྤོང་བ་དང་བྱེ་སྨྲ་ལྟར་ན་འགག་འགྱུར་གྱིས་སྤོང་བ་དང༌། དེ་སྤངས་པ་གང་ཞེ་ན་རྣམ་གྲོལ་ལམ་དང་བཅས་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འོ་ན་ཡོན་ཏན་སྒྲུབ་ཚུལ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དོན་གཉིས་སྒྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཤེས་རབ་སྙིང་བརྩེ་དང༌། ཡོན་ཏན་གྱི་ངོ་བོ་ཉན་རང་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་ཐུན་མོང་མིན་པའི་དེ། གཞན་དོན་གོ་རིམ་དུ་བྱེད་པའི་དེ། རྩོལ་བ་མི་མངའ་བར་འཇུག་པའི་སྒྲུབ་པ་རྣམས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། སྡུད་པར་ཡང༌། ཅི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཞེས་སོགས་རྐང་པ་གཉིས་ཀྱིས་རིགས་སྟོན་པ་ཡིན་ལ། དེའང་ཅིའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་ཞེས་པའི་ལན་དུ་སེམས་བདེན་པར་གྲུབ་ན་ཡོན་ཏན་གོང་མ་སྐྱེ་བའི་གོ་མི་འབྱེད་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིང་མི་ཐོབ་ཀྱང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་གཞི་སེམས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ལ་སྐྱོན་སྤང་རུང་དང་ཡོན་ཏན་སྐྱེས་རུང་ཡིན་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་པའི་མིང་ཡང་འཐོབ་སྟེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁས་གཟུགས་ཅན་གཞན་ལ་གོ་འབྱེད་པར་བྱེད་པས་ནམ་མཁའ་ལ་ཉི་མ་རིམ་གྱིས་ཤར་བའི་གནས་སྐབས་ལ་སྔ་དྲོ་དང་གུང་སོགས་ཀྱི་མིང་འཐོབ་པ་བཞིན་ནོ། །རྒྱུད་བླ་མ་ལས་ཀྱང༌། མ་དག་མ་དག་དག་པ་དང༌། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་གོ་རིམ་བཞིན། །སེམས་ཅན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཞེས་རྣམ་གཞག་རྣམ་པ་བཅུའི་ནང་གི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དེ་འཆད་པའི་ཚེ། དྲི་མས་མ་དག་པའི་གནས་སྐབས་ལ་སོ་སྐྱེ་དང༌། ཆ་གཅིག་དག་པ་ལ་བྱང་སེམས་དང༌། ཐམས་ཅད་དག་པ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་པའི་མིང་བཏགས་པ་དང༌། འདིར་ཡང་སྒྲུབ་པའི་གནས་སྐབས་ཐ་དད་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཅུ་གསུམ་དུ་བཏགས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོན་ཏན་སྐྱེ་བ་ལ་གོ་འབྱེད་པའམ་གཞིར་གྱུར་པའི་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་རང་བཞིན་གནས་རིགས་དེའི་དྲི་མ་རིམ་གྱིས་དག་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་གོང་འཕེལ་དུ་སོང་བའི་གནས་སྐབས་ལ་བཏགས་པ་ཡིན་གྱི། གཞན་དུ་ན་ནམ་མཁའ་མེད་ན་གཟུགས་ཅན་ལ་གོ་མི་འབྱེད་པ་ལྟར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་བཤད་དགོངས་པ་རབ་གསལ་དང་སྟོང་ཐུན་སོགས་སུ་རིགས་ཀྱི་རྩོད་ལན་གྱི་གཞུང་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་འཕགས་སེང་གཉིས་ཐལ་འགྱུར་པ་དང་མངོན་རྟོགས་རྒྱན་གྱི་རྩ་བའི་དགོངས་པ་མཐར་ཐུག་ཐལ་འགྱུར་པའི་ལུགས་སུ་གནས་པར་བསྒྲུབས་ནས། གཟུང་དོན་རྟོག་པ་སྤོང་ཕྱིར་དང༌། །ཞེས་པ་ལྟ་བུའི་ཐེག་གསུམ་རྟོགས་རིགས་ཐ་དད་དུ་བཤད་པ་ནི་གདུལ་བྱ་འགའ་ཞིག་རྗེས་སུ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་ཡིན་པར་གསུངས་པས། ཐལ་འགྱུར་བའི་ལུགས་ལ་རྩོད་ལན་གྱི་གཞུང་འདི་ལ་འབྲུ་གནོན་པར་ཡང་སླ་བས་དེའི་དབང་དུ་བྱས་ན་རྩོད་པ་ནི། སྤྱིར་རིགས་ཀྱི་དོན་རྒྱུ་དང་རྟེན་ལ་བྱས་པ་སོགས་ཡོད་པས་རྒྱུར་འགྱུར་ཚུལ་ནི། དེ་ལ་དམིགས་ནས་བསྒོམས་པས་འཕགས་པའི་ཆོས་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང༌། གཞིའམ་རྟེན་དུ་འགྱུར་ཚུལ་ནི་ནམ་མཁས་གོ་འབྱེད་པ་ལྟར་རིགས་ཀྱིས་ཀྱང་སྐྱོན་སྤོང་བ་དང༌། ཡོན་ཏན་སྒྲུབ་པ་ལ་གོ་འབྱེད་པའི་དོན་ཡིན་ལ། དེའང་ཐེག་གསུམ་ལ་རྟོགས་རིགས་ཐ་དད་མེད་པས་རང་རང་གི་སེམས་བདེན་སྟོང་ལ་དམིགས་ཏེ་བསྒོམས་པས་ཉོན་སྒྲིབ་སྤོང་བར་བྱེད་པ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རམ། སྤྱིར་གནས་པ་སྟེ་དེ་ལྟར་བྱེད་པ་དེ་གསུམ་གའི་ཐུན་མོང་གི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་རིགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་མི་འཐད་དོ། །ཞེས་རྩོད་ཚུལ་གཅིག་དང༌། རང་རྒྱུད་པའི་ལུགས་ལ་སེམས་བདེན་སྟོང་དེ་སྐྱོན་སྤོང་བ་དང་ཡོན་ཏན་འབྱུང་བའི་གཞིར་ཡོད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་དེ་གཞིའམ་རྟེན་དུ་བྱས་ནས་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་དང་རང་རྒྱལ་གྱིས་གཟུང་འཛིན་གཉིས་མེད་དང༌། བྱང་སེམས་ཀྱིས་བདེན་སྟོང་ལ་དམིགས་ཏེ་བསྒོམས་པས་ཉོན་སྒྲིབ་སྤོང་པར་བྱེད་པ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རམ། སྤྱིར་གནས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་བྱེད་པ་དེ་གསུམ་གའི་ཐུན་མོང་གི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་རིགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་མི་འཐད་དོ་ཞེས་རྩོད་ཚུལ་གཅིག་དང༌། རང་རྒྱུད་པའི་ལུགས་ལ་སེམས་བདེན་སྟོང་དེ་སྐྱོན་སྤོང་བ་དང་ཡོན་ཏན་འབྱུང་བའི་གཞིར་ཡོད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་དེ་གཞིའམ་རྟེན་དུ་བྱས་ནས་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་དང་རང་རྒྱལ་གྱིས་གཟུང་འཛིན་གཉིས་མེད་དང༌། བྱང་སེམས་ཀྱིས་བདེན་སྟོང་ལ་དམིགས་ཏེ་བསྒོམས་པས་རང་རང་གི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ལ་དེ་ལྟར་ན་སེམས་བདེན་སྟོང་དེ་བྱང་ཆུབ་གསུམ་གྱི་རྟེན་དུ་སྤྱིར་གནས་པའམ་ཐུན་མོང་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ན་རིགས་ལ་གསུམ་དུ་དབྱེ་བ་མི་འཐད་ཅེས་པའི་རྩོད་པ་གཅིག་དང་གཉིས་བཀོད་ནས། ལན་གྱི་སྐབས་སུའང་ཐལ་འགྱུར་པའི་ལུགས་ལ་རྒྱུ་དང་རྟེན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ལན་གཉིས་ཡོད་པས། དང་པོ་ནི་སེམས་བདེན་སྟོང་ལ་དམིགས་པར་འདྲའང༌། དབང་པོ་མཆོག་དམན་གྱི་རིམ་པས་དམིགས་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་གསུམ་ཡོད་པས་སྐྱོན་མེད་ཅེས་རྒྱུའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ལན་གཅིག་དང༌། འཇིམ་པ་གཅིག་ལས་གྱུར་པའི་རྟེན་བུམ་པ་གསུམ་ལ་རྒྱུ་ཁྱད་པར་མེད་ཀྱང་བརྟེན་པ་སྦྲང་རྩི་དང་ཀ་ར་དང་འོ་མ་གསུམ་གྱིས་རིམ་བཞིན་བཀང་བའི་ཚེ། དེ་གསུམ་གྱི་བུམ་པ་ཞེས་སོ་སོར་བརྗོད་པ་ལྟར་རྟེན་རང་བཞིན་གནས་རིགས་ལ་ཁྱད་པར་མེད་ཀྱང་བརྟེན་པ་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་ཐ་དད་དུ་བརྗོད་པས་སྐྱོན་མེད་ཅེས་རྟེན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ལན་གཅིག་དང་གཉིས་ཡོད་ལ། རང་རྒྱུད་པའི་ལུགས་ལ་ལན་འདི་གཉིས་ལ་ཁྱད་པར་མེད་ཅིང༌། རྩོད་པ་དང་པོ་རྩ་བའི་དངོས་ཟིན་ལ་ཐོན་ནས་ལན་དང་པོ་དོན་གྱིས་འཕངས་པ་ཡིན་ལ། ལན་གཉིས་པ་དངོས་ཟིན་ལ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རྒྱུད་བླ་མ་ལས། སྤྲིན་དང་རྨི་ལམ་སྒྱུ་བཞིན་དེ་དང་དེར། །ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་རྣམ་ཀུན་སྟོང་པ་ཞེས། །གསུངས་ནས་ཡང་འདིར་རྒྱལ་རྣམས་སེམས་ཅན་ལ། །སངས་རྒྱས་སྙིང་པོ་ཡོད་ཅེས་ཅི་སྟེ་གསུངས། །ཞེས་པ་འདིས་འགལ་བའི་རྩོད་པ་དངོས་སུ་བསྟན་ནས་དགོས་མེད་ཀྱི་རྩོད་པ་དོན་གྱིས་འཕངས་པ་དང༌། ལན་གྱི་ཚེ། སེམས་ཞུམ་སེམས་ཅན་དམན་ལ་བརྙས་པ་དང༌། །ཡང་དག་མི་འཛིན་ཡང་དག་ཆོས་ལ་སྐུར། །བདག་ཅག་ལྷག་པའི་སྐྱོན་ལྔ་གང་དག་ལ། །ཡོད་ལ་དེ་དག་དེ་སྤང་དོན་དུ་གསུངས། །ཞེས་པ་འདིས་དགོས་པ་ཡོད་པའི་ལན་དངོས་སུ་བསྟན་ནས་མི་འགལ་བའི་ལན་དོན་གྱིས་འཕངས་པ་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེའང་འགལ་བའི་རྩོད་པ་ནི་འཁོར་ལོ་བར་བར་རང་བཞིན་མེད་ཅེས་བསྟན་པ་དང༌། སྙིང་པོའི་མདོར་རང་བཞིན་གནས་རིགས་ཡོད་ཅེས་བསྟན་པ་གཉིས་འགལ་ཞེས་རྩོད་པ་དང༌། དགོས་མེད་ཀྱི་རྩོད་པ་ནི་འཁོར་ལོ་བར་པ་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདེན་མེད་དུ་བསྟན་ཟིན་པས་སྙིང་པོའི་མདོར་སླར་ཡང་བདེན་མེད་སྒྲུབ་པ་ལ་དགོས་པ་མེད་ཅེས་རྩོད་པ་དང༌། དགོས་པ་ཡོད་པའི་ལན་ནི་སྙིང་པོའི་མདོར་ཉེས་པ་ལྔ་སྤོང་བའི་ཆེད་དུ་བདེན་མེད་བསྟན་པས་སྐྱོད་མེད་ཅེས་པ་དང༌། མི་འགལ་བའི་ལན་ནི་བར་པ་ནས་རང་བཞིན་མེད་ཅེས་པའི་རང་བཞིན་བདེན་གྲུབ་དང༌། སྙིང་པོའི་མདོར་རང་བཞིན་གྱི་རིགས་ཡོད་ཅེས་པའི་རང་བཞིན་ནི་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པས་གཅིག་མེད་པར་བསྟན་པ་དང༌། གཅིག་ཡོད་པར་བསྟན་པ་ལ་འགལ་བ་མེད་པར་མ་ཟད་དོན་གཅིག་ཏུ་འགྲོ་ཞེས་པའོ། །རྩོད་ལན་འདི་དག་གོ་ན་གཞུང་ལ་ངེས་པ་སྟེར་ཕུལ་ཆེ་བར་སྣང་ངོ༌། །རྒྱུད་ཕྱི་མ་ལས། རིགས་ནི་རྒྱུད་ཅེས་བྱ་བར་བཤད། །ཅེས་གསུངས། རིགས་ནི་རྒྱུད་ཡིན་པས་དེ་བརྗོད་བྱར་བྱེད་པས་ན་རྒྱུད་དང་འཁོར་ལོ་ཐ་མ་ཡིན་པས་ན་ཕྱི་མ་ཞེས་བརྗོད་ལ། རྒྱུད་ཕྱི་མ་དེའི་དགོངས་འགྲེལ་གྱི་བསྟན་བཅོས་ཡིན་པས་རྒྱུད་ཕྱི་མའི་བླ་མ་ཞེས་བྱའོ། །

ཐེག་ཆེན་སྒྲུབ་པའི་དམིགས་པ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་འཇོག་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། བྱང་སེམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་མ་ལུས་པར་སྤང་དགོས་པས་ཆོས་གང་ལའང་བདེན་པར་མི་འཛིན་པ་མེད་ཅིང༌། བདེན་འཛིན་དེ་དག་སྤོང་བ་ལ་དེ་དང་དམིགས་པ་གཅིག་ལ་དམིགས་ནས་འཛིན་སྟངས་དངོས་འགལ་དུ་ཞུགས་པའི་བློ་བསྐྱེད་དགོས་པས་དམིགས་པ་རིས་སུ་མ་ཆད་པ་ལ་དམིགས་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཡིན་ལ། འོན་ཀྱང་དམིགས་པའི་གཙོ་བོ་རྣམ་དག་ལམ་གྱི་དམིགས་པ་མཐར་ཐུག་ལ་བྱེད་དགོས་ཏེ། སེམས་བདེན་སྟོང་ལ་དམིགས་ནས་བསྒོམས་ན་སྤྲིན་ནམ་མཁའ་ལ་ཟད་པ་དང༌། ཆུ་བུར་ཆུ་ལ་ཐིམ་པ་ལྟར་འགོག་པ་རང་སྟེང་དུ་མཐོང་བ་དང་དྲི་མ་ཆོས་དབྱིངས་སུ་ཟད་པ་དང་འགོག་བདེན་དོན་དམ་བདེན་པར་འཇོག་པ་སོགས་འོངས་ཤིང་གནད་གཅིག་པའི་ཕྱིར་དང༌། འདིར་སྟོང་ཉིད་གཙོ་བོར་དངོས་སུ་མ་བསྟན་ན་རིགས་སྟོན་པའི་གཞུང་དང་འདི་གཉིས་ཟློས་པའི་རྩོད་ལན་བྱས་པ་ཐམས་ཅད་མི་རིགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དམིགས་པའང་དམིགས་ཡུལ་ཙམ་ལ་མི་བྱེད་དེ་གཞན་དུ་ན་བདེན་འཛིན་གྱི་དམིགས་པ་ཡོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ལ། དེ་ཡོད་ན་དེའི་དམིགས་པའི་གཏད་སོ་གཞི་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་གཉིས་ལ་ཟློས་སྐྱོན་མེད་ཚུལ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། རང་བཞིན་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་རིགས་དང༌། རྣམ་འགྱུར་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་དམིགས་པ་ཞེས་བཤད་པས་རིགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་བདེན་སྟོང་ཁྱད་གཞི་དང་གཞན་ཐམས་ཅད་དེའི་ཁྱད་ཆོས་སུ་སྒྲུབ་པས་ཆོས་ཅན་གྱི་ཚུལ་གྱིས་བརྗོད་ལ། དམིགས་པའི་སྐབས་སུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཁྱད་གཞི་དང་བདེན་མེད་ཁྱད་ཆོས་ལྟ་བུར་བརྗོད་པས་སྐྱོན་མེད་ཅེས་པའོ། །སྡུད་པར་ཡང༌། རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་སོགས་རྐང་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྒྲུབ་པའི་དམིགས་པ་བསྟན་ལ། དེའང་ཆགས་མེད་ནི་བདེན་འཛིན་གྱིས་ཞེན་པ་ལྟར་མེད་པ་ལ་བྱེད་དགོས་ཤིང༌། འདིར་འབྲས་བུ་ལ་སྐུ་གཉིས་བསྟན་པས་རྒྱུ་དུས་སུ་ཇི་ལྟ་ཇི་སྙེད་གཉིས་ཀ་ལ་དམིགས་པར་གྲུབ་ལ་དེ་ལྟར་ན་སྒྲུབ་པའི་དམིགས་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་འཇོག་པའང་གྲུབ་ཅིང༌། རིགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་ཆགས་པ་གཅོད་བྱེད་ཅེས་དང༌། འདིར་ཆགས་མེད་ཅེས་བྱུང་བས་གཉིས་ཀས་བདེན་སྟོང་བསྟན་པར་ཁྱད་པར་མེད་དོ། །ལུང་མ་བསྟན་ལ་བླང་དོར་བཏང་སྙོམས་སུ་བཞག་བྱ་ཞེས་སྔ་མ་དག་བཤད་པས་རང་ལུགས་ལ་རྣམ་སྨིན་གྱི་ཆ་ནས་གསུངས་ཤིང་དེའང་ལས་འདི་བྱས་པས་རྣམ་སྨིན་ཡིད་འོང་དང་ཡིད་མི་འོང་འབྱིན་པ་གང་དུའང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ལ་བྱའོ། །

ཆེན་པོ་གསུམ་གྱིས་རང་འབྱུང་གི །ཞེས་རང་འབྱུང་ཞེས་པ་འདི་ལ་བཤད་ཚུལ་གཉིས་འབྱུང་སྟེ། གསེར་ཕྲེང་ལྟར་ན་ཆེད་དུ་བྱ་བ་གསུམ་པོ་དེ་རང་རྒྱུད་དང་མ་འབྲེལ་བའམ་གཞན་ཞིག་གི་རྒྱུད་ནས་འོང་བ་མ་ཡིན་པར། རང་ཉིད་ཀྱིས་ལམ་ཉམས་སུ་བླངས་པ་ལས་རང་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས་ན་རང་འབྱུང་ཞེས་བཤད་དོ། །རྣམ་བཤད་ལྟར་ན་འའི་འཕུལ་མེད་པས་རང་བྱུང་ནི་རང་རྒྱལ་དང་སངས་རྒྱས་གཉིས་ཀ་ལ་འཇུག་ཅིང་སངས་རྒྱས་ལ་ནི་གཞན་ལ་ཆོས་སྟོན་པའི་ཚེ་སློབ་དཔོན་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པར་རང་བྱུང་གི་བསྙེན་རྫོགས་དང༌། ཆོས་ཉིད་མངོན་དུ་བྱས་པ་སོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་རང་བྱུང་དུ་བཤད་པས་སངས་རྒྱས་ནི་རང་བྱུང་དངོས་ཡིན་ལ་བྱང་སེམས་ནི་དེའི་རིགས་སུ་འཁྲུངས་པས་ན་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུའི་མིང་གིས་བཏགས་པ་ཡིན་ཞེས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས་སངས་རྒྱས་ཞེས་པ་འདི་རང་བྱུང་ཞེས་པ་དེའི་འགྲེལ་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་དངོས་ཡིན་ནམ་སྙམ་པ་སེལ་བའི་ཆེད་དུ་བྱང་སེམས་ཞེས་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའང་རྒྱལ་པོ་གཞན་གྱི་རྒྱལ་ས་རྩོད་པའི་ཚེ་རྒྱལ་ས་ཐོབ་པ་དང༌། གཡུལ་ལས་རྒྱལ་བ་དང༌། འཁོར་འབངས་མངའ་ཐང་རྒྱས་པ་གསུམ་དོན་དུ་གཉེར་བྱ་ཡིན་ཞིང་དང་པོ་གྲུབ་ན་གཞན་གཉིས་ཞར་ལ་འོང་བ་ལྟར་རྒྱལ་ས་ཐོབ་པ་དང་འདྲ་བར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཉིད་སེམས་ཆེན་པོ་དང༌། གཡུལ་ལས་རྒྱལ་བ་ལྟར་ལྟ་བ་ངན་པ་མཐའ་དག་དྲུངས་ཕྱུང་བའི་སྤོང་བ་ཆེན་པོ་དང༌། འཁོར་འབངས་མངའ་ཐང་སྟོབས་འབྱོར་རྒྱས་པ་ལྟར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཟག་མེད་ཡེ་ཤེས་སྡེ་ཚན་ཉེར་གཅིག་སོགས་རྟོགས་པ་ཆེན་པོ་སྟེ་དང་པོ་སངས་རྒྱས་སྤྱི་ཙམ་དང་ཕྱི་མ་གཉིས་དེའི་ཁྱད་པར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉི་སྣང་ལས། མཆོག་ཉིད་ཆེན་པོ་དེ་དང་པོ་ལ་བྱས་ནས་མཆོག་ཉིད་ཆེན་པོ་དེ་ལ་སེམས་པར་བྱེད་པས་ན་སེམས་ཆེན་པོ་ཞེས་པའི་སེམས་ནི་མཆོག་ཉིད་ཆེན་པོ་དེ་ཐོབ་བྱེད་ལ་གསུངས་སོ། །སྡུད་པར་གསུངས་པའི་ཚེ་ཅི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཞེས་སོགས་ཤླཽ་ཀ་གཅིག་གིས་ཆེན་པོ་གསུམ་བསྟན་ལ། དེའང་སྔར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚིག་གི་དོན་གང་ལགས་ཞེས་དྲིས་པའི་ལན་དུ་ཐབས་ཤེས་གཉིས་ལྡན་དང་རིགས་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་གསུངས་ཤིང་འདིར་ཆེན་པོའི་དོན་དྲིས་པ་ཡིན་པས་སེམས་ཅན་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་སེམས་ཅན་གྱི་སྡེ་ཆེན་པོའི་མགོན་དང༌། དཔུང་གཉེན་དུ་གྱུར་པས་མཆོག་ཉིད་ཆེན་པོ་དང༌། སེམས་ཅན་ཁམས་དང་མོས་པ་མི་འདྲ་བའི་དབང་གིས་འཇིག་ལྟའི་རྩ་བ་ཅན་གྱི་སྔོན་མཐའ་ལ་བརྟེན་པ་ཞེ་བརྒྱད། ཕྱི་མཐའ་ལ་བརྟེན་པ་བཅུ་བཞི་སྟེ་རེ་གཉིས་དང༌། ལྟ་ངན་སུམ་བརྒྱ་སོགས་ཡོད་པས་དེ་དག་གཅོད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་པ་ཡིན་ལ། དེའང་ཐོག་མར་རང་ཉིད་ཀྱིས་སྤང་དགོས་པས་སྤོང་བ་ཆེན་པོ་སྟེ་དེ་གཉིས་དངོས་སུ་བསྟན་ནས་སྒྲིབ་བྱེད་དང་གཟུགས་མཐོང་བ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཐོང་བ་ལ་གེགས་བྱེད་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་སྤང་བར་དངོས་སུ་བསྟན་པ་ན་མཐོང་བའི་ཡེ་ཤེས་རྟོགས་པ་ཆེན་པོའང་དོན་གྱིས་གོ་བའི་ཕྱིར། ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་ནི་སྐྱེ་འཕགས་སོགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་མ་བྱས་པར་སྤྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང༌། སྡེ་ཆེན་པོ་ནི་ཞུགས་འབྲས་བརྒྱད་ལ་གསུངས་པས་དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་ཕྱོགས་རེ་བ་ཡིན་པས་འཇོག་གམ་སྙམ། སེམས་ཅན་གྱི་ཕུང་པོ་སེམས་ཅན་རེ་རེ་བ་ལའང་ཉི་སྣང་རྒྱན་སྣང་གཉིས་ཀར་བཤད་པས་སེམས་ཅན་དེ་རེ་རེའང་ཐོག་མེད་ནས་ད་ལྟའི་བར་འཁོར་བར་འཁྱམས་པས་རེ་རེའི་དབང་དུ་བྱས་ན་སྐད་ཅིག་སྔ་ཕྱིའི་རྒྱུན་གྱི་ཚོགས་པ་དང༌། སྤྱིའི་དབང་དུ་བྱས་ན་དུས་མཉམ་པའི་ཚོགས་པ་ལ་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མཛོད་ལས། སྤུངས་དང་སྐྱེ་སྒོ་རིགས་ཀྱི་དོན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །སེམས་ཆེན་པོ་གསུངས་པའི་ཚེ་བརྒྱད་སྟོང་པ་ལས། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང༌། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་དང་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་དང༌། ཉན་རང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སེམས་དང༌། མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པའི་སེམས་ལྔ་གསུངས་པའི་དང་པོ་ནི་ཐེག་ཆེན་དུ་ཞུགས་པ་དང༌། གཉིས་པ་ནི་རྣམ་མཁྱེན་མོས་པའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་པའི་མོས་སྤྱོད་ཀྱི་སྐབས་དང༌། གསུམ་པ་ནི་མ་དག་ས་བདུན་དང༌། བཞི་པ་དག་ས་དང༌། ལྔ་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་འཇོག་ཅིང༌། དེའང་མི་མཉམ་པ་ནི་མཉམ་པ་མེད་པ་སྟེ་གཞན་རྣམས་འགྲན་ཟླ་དང་བཅས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་འགྲན་ཟླ་མེད་པས་མཉམ་པ་མེད་པ་ཡིན་ལ། སངས་རྒྱས་ནང་ཕན་ཚུན་མཉམ་ཉིད་གསུམ་གྱིས་མཉམ་པ་སོགས་ཀྱང་མི་འགལ་ཞིང༌། མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པའི་སྔགས་ཞེས་པའང་འདི་ལྟར་རོ། །གཡུལ་འགྱེད་པ་ལ་གོ་ཆ་གྱོན་པ་སོགས་བཞི་ཡོད་པ་ལྟར་འདིར་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་དགྲར་བལྟས་ཏེ་གཡུལ་སྤྲོད་དགོས་ཤིང༌། དེའང་ཐོག་མར་གོ་ཆ་བརྟན་པོ་གྱོན་པ་དང་འདྲ་བར་གོ་སྒྲུབ་དང༌། གཡུལ་དུ་ཞུགས་པ་དང་འདྲ་བར་འཇུག་སྒྲུབ་དང༌། དགྲ་ལས་རྒྱལ་བྱེད་གྲོགས་དང་མཚོན་ཆ་ཚོགས་པ་དང་འདྲ་བར་ཚོགས་སྒྲུབ་དང༌། དགྲ་ལས་རྒྱལ་བ་དང་འདྲ་བར་ངེས་འབྱུང་སྒྲུབ་པ་དང་བཞི་རྣམས་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གོ་སྒྲུབ་ལ་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་ལྡན་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། དཔེར་ན་གོ་ཆ་གྱོན་པའི་ཚེ་མིག་ལ་མ་ཕོག་ན་སླ་ཟེར་བའི་དཔེ་ལྟར་མཚོན་ཆས་ཆ་གང་ནས་ཀྱང་མི་ཚུགས་པའི་གོ་གྱོན་དགོས་ཀྱི་གཞན་མགོ་ལ་གྱོན་ནས་ལུས་ལ་མ་གྱོན་པ་སོགས་བྱས་ནས་སྲོག་གཅིག་ལས་མེད་པས་གང་མ་གྱོན་པ་དེ་རྨས་པར་འགྱུར་ཞིང་གཞན་དུ་གྱོན་པ་དོན་མེད་དུ་འགྲོ་བ་ལྟར། ཚུལ་ཁྲིམས་ལྟ་བུ་ལ་གཙོ་བོ་བྱས་ཏེ་ཕྱིན་དྲུག་གཞན་ལ་གང་འཇོག་བྱས་ན་གང་གློད་ས་དེ་ནས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱིས་ཚུགས་པར་འགྱུར་བས་ཆ་གང་ནས་ཀྱང་མི་ཚུགས་པའི་དྲུག་ལྡན་གྱི་གོ་ཆ་བརྟན་པོ་ཐོག་མར་བགོ་དགོས་པའི་ཕྱིར། སྡུད་པ་ལས། གཏོང་བ་ཆེ་དང༌། ཞེས་སོགས་རྐང་པ་གཉིས་ཀྱིས་གོ་སྒྲུབ་བསྟན་ལ། དེའང་ཉན་རང་ལ་ལོངས་སྤྱོད་གཏོང་བ་ཙམ་ཡོད་ཀྱང་ལུས་གཏོང་བ་མེད་ལ། དེ་བས་ཀྱང་སྦྱིན་པ་བཏང་བའི་འབྲས་བུ་གཞན་ལ་གཏོང་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་དཀའ་བས། བདོག་པ་ཐམས་ཅད་འབྲས་བཅས་ཏེ། །སྐྱེ་བོ་ཀུན་ལ་བཏང་སེམས་ཀྱིས། །ཞེས་པ་ལྟར་གཏོང་བ་ནི་གཏོང་བ་ཆེ་བ་སྟེ། ཡན་ལག་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི། །ཐུབ་པས་ཤེས་རབ་དོན་དུ་གསུངས། །ཞེས་པ་ལྟ་བུའི་ཤེས་རབ་གཙོ་བོར་བཤད་པ་ཡོད་ཀྱང་ཐལ་འགྱུར་པ་སོགས་ཀྱི་ལུགས་ལའང་ཤེས་རབ་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ཐུན་མོང་གི་རྟོགས་རིགས་ཡིན་ལ། སྦྱིན་པའི་ཕར་ཕྱིན་སྟེང་ནས་བྱང་སེམས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་འདོན་ལུགས་གཞན་དང་མི་འདྲ་བ་ཞིག་ཡོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་སྐྱེས་རབས་སོགས་ནས་ཀྱང་སྦྱིན་པའི་ཕར་ཕྱིན་གཙོ་བོ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཉན་རང་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ལུས་ངག་གི་སྤོང་བདུན་ཙམ་ཡིན་ལ། བྱང་སེམས་ཀྱིས་མོས་སྤྱོད་ཀྱི་སྐབས་ཉེས་སྤྱོད་སྡོམ་པ་དང༌། མ་དག་ས་བདུན་གྱི་ཚེ་དགེ་བ་ཆོས་སྡུད་དང༌། དག་སའི་ཚེ་སེམས་ཅན་དོན་བྱེད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་གཙོ་ཆེ་ཞིང་ཤེས་ནས་སློབ་དགོས་པས་བློ་ཆེ་བ། མཐུ་ཆེ་བ་ནི་ཕར་ཕྱིན་ཕྱི་མ་བཞི་སྟེ། དེའང་ཕན་པའི་ལན་དུ་གནོད་པ་སྒྲུབ་པ་དང༌། དྲིན་ལན་ལོག་པར་འཇལ་བ་སོགས་ནི་བཟོད་དཀའ་འང་དེས་ཀྱང་མི་བརྫི་བའི་བཟོད་པ་དང༌། རྐང་ལག་སྦྱིན་པར་གཏོང་བ་སོགས་བྱ་དཀའ་བའི་གནས་ལ་སྐྱོ་ངལ་མེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། དམན་པའི་ཡིད་བྱེད་དང་མ་འདྲེས་པར་རྩེ་གཅིག་པའི་བསམ་གཏན་དང༌། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱིས་ཚུར་ལ་མི་ཚུགས་པར་མ་ཟད་ཕར་ལ་འཇོམས་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕར་ཕྱིན་རྣམས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཐེག་ཆེན་མཆོག་ལ་ཞུགས་པ་དང༌། །ཞེས་པ་འདི་བུདྡྷ་ཤྲཱིའི་སྡུད་འགྲེལ་ལས་འཇུག་སྒྲུབ་ལ་སྦྱར་བས་བློ་ངོར་འཆར་བདེ་པོ་འདྲ་འདུག་གསུང༌། བམ་པོ་ཞེས་པ་འདི་གཞུང་གི་ཆ་མང་པོ་བསྡོམས་པ་ལ་ཟེར་ཞིང་དེའང་ལྷག་མ་བསྣན་ནས་ཇེ་མང་དུ་གཏོང་བ་དང༌། སྔར་ཡོད་བསལ་ནས་ཇེ་ཉུང་དུ་གཏོང་བ་ལྟ་བུའི་སྒྲོ་སྐུར་སྤངས་པའི་ཆེད་དུ་ལོ་ཙཱ་བས་བྱས་པ་ཡིན་ལ། ལོ་ཙཱ་བ་ཞེས་པ་འདི་ལ་གོ་རྒྱུ་ཆེ་སྟེ། ༸རྒྱལ་དབང་ལྔ་པ་ཆེན་པོ་ནས་སྟག་ཚང་ལོ་ཙཱ་བ་ལ། འཇིག་རྟེན་མིག་གྱུར་ཤེས་རབ་རིན་ཆེན་ཞེས་བསྔགས་བརྗོད་མཛད་པ་ལ། རྭ་སྟོད་ཚང་ནས་༸རྒྱལ་དབང་ལྔ་པ་ཆེན་པོས་སྟག་ཚང་བ་ལ་ཞེན་ཁ་ཆེ་བ་འདྲ་གསུངས་པས། ཉིན་གཅིག་སྐུ་ཞབས་རིན་པོ་ཆེ་ལ་དེ་ལྟར་གསུངས་པ་དེ་ཞེན་ཕྱོགས་བྱས་ནས་བསྔགས་བརྗོད་མཛད་པ་ཡིན་ནམ་ཞུས་པའི་ཚེ། དེ་ཡིན་པའི་ངེས་པ་མེད་དེ། ལོ་ལོ་ཀ་བྱས་ན་འཇིག་རྟེན་དང༌། ཙ་ཙཀྵུ་བྱས་ན་མིག་ལ་འཇུག་པས་སྐད་དོད་ཀྱི་སྟེང་ནས་དེ་ལྟར་བྱས་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཡིན་ཏེ། རྗེ་རིན་པོ་ཆེས་ཀྱང༌། འཇིག་རྟེན་མིག་གྱུར་རིན་ཆེན་བཟང་པོ་དང༌། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་ལོ་ཙཱ་བ་རྣམས་འཇིག་རྟེན་གྱི་མིག་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་ནི་དོན་ལའང་གནས་ཏེ་ལོ་ཙཱ་བ་རྣམས་ཀྱིས་བོད་དུ་མ་བསྒྱུར་ན་རྒྱ་དཔེ་ལ་རང་ཅག་རྣམས་ཀྱིས་བོག་མི་ཆོད་ཅིང༌། ད་ལྟ་གསུང་རབ་ཀྱི་ཐ་སྙད་ལ་མ་རྨོངས་པ་འདི་ལོ་ཙཱ་བ་རྣམས་ཀྱི་དྲིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ཤེས་ན་ལོ་ཙཱ་བ་རྣམས་སྐུ་དྲིན་ཆེ་བ་དང༌། ཆོས་ཁུངས་བཙུན་པ་སོགས་གོ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་གསུང༌།

༈ སྒྲུབ་པའི་རྟེན་དམིགས་པ། ཆེད་དུ་བྱ་བ། སྒྲུབ་པ་རང་གི་ངོ་བོ་དང༌། དེ་ལའང་བསམ་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་གོ་སྒྲུབ། སྦྱོར་བ་རྒྱ་ཆེ་བ་འཇུག་སྒྲུབ། ཚོགས་གཉིས་རྒྱ་ཆེ་བ་ཚོགས་སྒྲུབ། གདོན་མི་ཟ་བར་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ངེས་འབྱུང་སྒྲུབ་པ་རྣམས་སུ་ཡོད་པ་ལས་གོ་སྒྲུབ་ཡན་ཆད་སོང་ཟིན་ནས། འཇུག་སྒྲུབ་དགུའི་གོ་རིམ་སྤྱིར་འདི་ལྟར་སྐྱེ་དགོས་པའི་ངེས་པ་ཆེར་མེད་ཀྱང་གསེར་འཕྲེང་ལས་གོ་རིམ་འདི་ལྟར་སྐྱེ་ཚུལ་ཡང་གསུངས་འདུག་པས། དེའང་འདོད་སེམས་དམན་པ་དང༌། ཕྱི་རོལ་ཏུ་ཤིན་ཏུ་གཡེང་བ་ཡིན་པས་དེ་ལས་སེམས་ནང་དུ་བརྟན་པར་གནས་པའི་བསམ་གཏན་གཟུགས་མེད་ཀྱི་ལམ་གཞི་འམ་རྟེན་དུ་བྱས་ནས་ཕྱིན་དྲུག་ལ་འཇུག་ཅིང༌། དེའང་འཇུག་པ་ལས། དེ་ལ་དེ་ཡི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཡོན་ཏན་འབྱུང༌། །ཞེས་སོགས་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕར་ཕྱིན་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རྒྱ་ཆེ་བའི་ལམ་ལ་ངེས་པ་དྲངས་ཏེ་འོངས་པ་དང༌། རྒྱ་ཆེ་བའི་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྒྲུབ་པའི་གཉེན་པོ་མཐོང་ལམ་སྒོམ་ལམ་མི་སློབ་ལམ་ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་བཞི་བྱུང་ཞིང་དེ་ལྟར་རང་དོན་ཉམས་འོག་ཏུ་ཚུད་པ་ན་གཞན་དོན་སྒྲུབ་བྱེད་ཚད་མེད་བཞི་འབྱུང་ལ། གཞན་དོན་སྒྲུབ་པའི་གེགས་ཀྱི་གཙོ་བོ་མངོན་ཞེན་བཀག་པའི་མི་དམིགས་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། མཉམ་བཞག་ཏུ་དེ་ལྟར་བསྒོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རྗེས་ཐོབ་ཏུ་ཀུན་རྫོབ་སྣང་བ་དེ་ག་རང་གི་རྒྱུ་མཚན་གཞན་བསམ་མི་དགོས་པར་སྦྱིན་སོགས་ཀྱི་འཁོར་གསུམ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་འཆར་ཐུབ་པ་དང༌། དེ་ལྟར་རྒྱུ་ཚོགས་གཉིས་ལ་ཞུགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འབྲས་བུ་རང་དོན་ཆོས་སྐུ་དང༌། གཞན་དོན་གཟུགས་སྐུ་སོགས་ཆེད་དུ་བྱ་བ་གསུམ་གྱི་དོན་དུ་དེ་དག་མྱུར་དུ་འགྲུབ་པའི་མངོན་ཤེས་དྲུག་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་མཁྱེན་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ལ། དེའང་འཇིག་རྟེན་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང༌། ཐེག་དམན་ལས་ཁྱད་པར་འབྱེད་བྱེད་གསུམ་དུ་འདུ་བས། དང་པོ་ནི་བསམ་གཟུགས་དང༌། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ལས། རང་དོན་རྟོགས་པ་ཕུན་ཚོགས་སྒྲུབ་བྱེད་ཕྱིན་དྲུག་དང་སྤང་བ་ཕུན་ཚོགས་སྒྲུབ་བྱེད་མཐོང་ལམ་དང་ས་བདུན་པ་མན་ཆད་ཀྱི་སྒོམ་ལམ་དང༌། ས་བརྒྱད་པའི་འབད་རྩོལ་རགས་པ་ཞི་བའི་མི་སློབ་ལམ། ས་དགུ་པ་དང་བཅུ་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་གསུམ་དང༌། གཞན་དོན་སྒྲུབ་བྱེད་དང་པོས་ཚད་མེད་བཞི་དང་དེའི་ཁྱད་པར་མི་དམིགས་པ་དང་ལྡན་པ་གཉིས་དང༌། ཚངས་པར་སྐྱེ་བ་ལ་ཚད་མེད་བཞི་སྒོམ་དགོས་པས་ཚངས་པའི་གནས་པའམ་ཚངས་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བཤད་པ་དང༌། ཡང་།དེ་ཉིད་ཚངས་ཚུལ་ཚངས་པ་ཡི། །འཁོར་ལོ་ཚངས་པས་བསྐོར་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཚངས་པ་མྱང་འདས་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་བྱས་ཏེ་བཤད་ཚུལ་གཅིག་ཀྱང་ཡོད་ཚོད་ཡིན་གསུང༌། ཐེག་དམན་ལས་འབྱེད་བྱེད་འཁོར་གསུམ་དག་པ་ནི་ཟིན་བྱེད་དང༌། ཆེད་དུ་བྱ་བ་བསྔོ་བ་དང་མྱུར་བའི་ཁྱད་པར་མངོན་ཤེས་དྲུག་དང་གསུམ་སྟེ་འཇུག་ཡུལ་རྒྱུའི་ཐེག་ཆེན་བརྒྱད་དང་འབྲས་བུ་རྣམ་མཁྱེན་དང་དགུ་རྣམས་ཡོད་པའི་ཕྱིར། སྡུད་པ་ལས། རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་སོགས་རྐང་པ་གསུམ་མམ་གཉིས་ཀྱིས་འཇུག་སྒྲུབ་བསྟན་པ་ཡིན་ལ་དེའང་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་པ་དེ་བསམ་གཏན་གཟུགས་མེད་ཀྱི་འཇུག་སྒྲུབ་དེ་ལ་བྱས་པ་མཚན་གཞི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞིང༌། བདུད་ཀྱི་མིག་རས་བཙའ་བཞིན་དུ། །སྲིད་པ་དག་ཀྱང་ལྡོག་པར་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་བསམ་གཏན་གཟུགས་མེད་ཀྱི་དངོས་གཞི་མ་ཐོབ་ཀྱང་སྲིད་པ་ལས་གྲོལ་ནུས་པ་དང༌། དེ་མ་ཐོབ་པའི་བྱང་སེམས་དེའི་དབང་གིས་སྲིད་པར་སྐྱེས་ན་བདུད་ཀྱི་གྲོགས་སུ་འགྱུར་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་དེའི་དབང་གིས་མི་སྐྱེ་བས་བདུད་ཀྱི་འདོད་ཐོག་ཏུ་མི་གཏོང་བར་བདུད་ཀྱི་རྒྱུ་འདུལ་བར་བྱེད་པ་དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བརྗོད་དོ་ཞེས་པའི་དོན་ཡིན་ལ། སྒྱུ་འདུལ་གྱི་སྒྱུ་པར་མ་འདིར་གཡོ་སྒྱུའི་སྒྱུ་ལ་བྱས་འདུག་ཀྱང། འགྲེལ་པར་བདུད་ཀྱི་བྱེད་པ་ལ་གསུངས་པས་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་རྒྱུ་ལ་བྱེད་དགོས་སམ་སྙམ་གསུང།

༈ ཚོགས་སྒྲུབ་ནི། བསམ་སྦྱོར་གཉིས་དང༌། མཉམ་པར་བཞག་མ་བཞག་གཉིས་དང་ལྟ་སྤྱོད་གཉིས་དང༌། འབྲས་བུ་སྒྲུབ་པ་དང་དམིགས་པ་འཛིན་པ་གཉིས། ཡོན་ཏན་གྱི་རྟེན་དང་ཉེས་པ་སེལ་བ་གཉིས་ཏེ་ལྔའི་ནང་དུ་འདུ་བས་དེའང་བསམ་པ་སྙིང་རྗེ་དང༌། སྦྱོར་བ་ཕྱིན་དྲུག་དང༌། མཉམ་གཞག་ཞི་ལྷག་གཉིས་ཟུང་འབྲེལ་དང་གསུམ་ཡིན་ལ། མཉམ་པར་མ་གཞག་པ་ཐབས་མཁས་དང༌། ལྟ་བ་ཡེ་ཤེས་དང༌། སྤྱོད་པ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དང༌། འབྲས་བུ་སྒྲུབ་པ་ལམ་དང༌། དམིགས་པ་འཛིན་པ་གཟུངས་དང་ཡོན་ཏན་གྱི་རྟེན་སའི་ཚོགས་དང༌། ཉེས་པ་སེལ་བ་གཉེན་པོའི་ཚོགས་རྣམས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འདིའི་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བ་དེ་རྣམ་བཤད་ལས་གོང་གི་ཞི་ལྷག་གཉིས་པོ་དེ་ཟུང་འབྲེལ་ལ་བྱས་པ་དང༌། གསེར་འཕྲེང་ནས་སྲིད་ཞིའི་མཐའ་འགོག་པའི་ཐབས་ཤེས་ཟུང་འབྲེལ་ལ་བྱས་པ་ཚིག་མི་མཐུན་པ་ལྟར་ཡོད་ཀྱང༌། སྲིད་མཐའ་གནོན་པའི་ལྷག་མཐོང་སྟོབས་དང་བྲལ། །ཞི་མཐའ་གནོན་པའི་སྙིང་རྗེའི་རླན་གྱིས་དབེན། །ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། བྱང་སེམས་ཀྱིས་བསམ་གཏན་གྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་གཙོ་བོ་ལ་དམན་པའི་ཡིད་བྱེད་བཞག་པ་སོགས་ཀྱི་ཕྱིར་ན་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཞི་ལྷག་ལ་སྲིད་ཞིའི་མཐའ་འགོག་པའི་སྙིང་རྗེ་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་འཇོག་དགོས་པར་སྣང་བས། རྣམ་བཤད་གསེར་འཕྲེང་གཉིས་དགོངས་པ་གཅིག་ཏུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནམ་སྙམ་གསུང༌། གོ་སྒྲུབ་ལས་འཕྲོས་ནས་གོ་ཆ་བགོ་ཚུལ་ཇི་ལྟར་ཡིན་དྲིས་པའི་ལན་དུ་ཚོགས་སྒྲུབ་དང་པོ་བཅུ་དང༌། འཇུག་སྒྲུབ་ལས་འཕྲོས་ནས་ཐེག་ཆེན་ལ་འཇུག་པའི་ཐེག་ཆེན་དེ་གང་ཡིན། ཇི་ཙམ་གྱིས་ཞུགས་པ་ཡིན། གང་ནས་ངེས་པར་འབྱུང༌། གང་དུ་གནས་པར་འགྱུར། གང་ཞིག་འབྱུང་བ་ལགས་ཞེས་དྲིས་པ་ལ། དང་པོ་ཐབས་མཁས་ནས་གཟུངས་ཀྱི་བར་དང༌། གཉིས་པ་སའི་ཚོགས་དང༌། གསུམ་པའི་ལན་དུ་མཐོང་སྤང་གཉེན་པོའི་ཚོགས་དང༌། བཞི་པ་ལ་སྒོམ་སྤང་རྟོག་པ་དང་པོའི་གཉེན་པོ་དང༌། ལྔ་པའི་ལན་དུ་སྒོམ་སྤང་རྟོག་པ་ལྷག་མ་གསུམ་གྱི་གཉེན་པོ་གསུངས་པའི་ཕྱིར། སྡུད་པར་ཡང༌། དཔེར་ན་སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་ཞེས་སོགས་ཤླཽ་ཀ་གཉིས་ཀྱིས་ཇི་ཙམ་གྱིས་གོ་ཆ་བགོས་པ་ཡིན་དྲིས་པའི་ལན་གྱིས་ཚོགས་སྒྲུབ་དང་པོ་བཅུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཞིང༌། དེའང་ཤླཽ་ཀ་དང་པོས་དཔེར་ན་སྒྱུ་མའི་སྤྲུལ་པས་གཞན་གསོད་པ་སོགས་སྣང་ཡང་དེ་ལ་སེམས་¹ཅན་མེད་པས་སྡིག་པ་སོགས་མི་འབྱུང་བ་ལྟར་འགྲོ་ཀུན་བདེ་བ་ལ་འགོད་པ་དང་འཇིགས་པ་ལས་སྐྱོབ་པ་སོགས་དོན་དམ་པར་མེད་པར་བསྟན་ནས་ཐ་སྙད་དུ་དེ་དག་རུང་བའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་ཚོགས་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་གོ་ཆ་མཆོག །ཅེས་པའི་བར་གྱི་ཤླཽ་ཀ་གཅིག་གིས་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བ་ཡན་ཆད་ཀྱི་ཚོགས་དགུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཞེས་པ་ནས། ཕ་རོལ་ཕྱིན་མཆོག་སྤྱོད་པ་ཡིན། །ཞེས་པའི་བར་གྱི་ཤླཽ་ཀ་གསུམ་གྱིས་ཚོགས་ལྷག་མ་བདུན་བསྟན་པ་ཡིན་གསུངས། ཚོགས་སྤྱིར་བཤད་པ་དང༌། རྟོགས་དཀའ་བ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་གཉིས་ཡོད་པས་ཕྱི་མ་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས། སའི་ཚོགས། གཉེན་པོའི་ཚོགས་གསུམ་ལས། རྗེ་བཙུན་རང་ཉིད་ཀྱིས་སའི་ཚོགས་ཡོངས་སྦྱོང་གི་སྒོ་ནས་རྒྱས་པར་བཤད། གཉེན་པོའི་ཚོགས་རྣམ་རྟོག་བཞིའི་གཉེན་པོ་མཐོང་སྒོམ་གྱི་སྒོ་ནས་རྒྱས་པར་གསུངས་ཤིང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་འགྲེལ་པས་རྒྱས་པར་ཁ་བསྐངས་པ་ཡིན་ལ། དེའང་སྟོང་ཉིད་ཉི་ཤུས་ཡུལ་གྱིས་ཡུལ་ཅན་ཡེ་ཤེས་མཚོན་ནས་བསྟན་པས་ཤེས་པ་སོགས་ཀྱི་སྟོང་ཉིད་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། གཟུགས་སོགས་ཀྱི་སྟོང་ཉིད་ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། གང་ཟག་གཞན་དང༌། དབང་རྟེན་ཁོག་པ་དེ་དབང་པོ་དྭངས་པ་ལ་ལྟོས་ཏེ་ཕྱི་དང༌། སེམས་ཀྱིས་ཟིན་པ་དང་རྒྱུད་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་ན་ནང་ཡིན་པས་ལྟོས་ས་ལྟོས་འཇོག་གི་སྒོ་ནས་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀ་ལྟ་བུར་སོང་བས་དེ་དག་གི་སྟོང་ཉིད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པས་དེ་གསུམ་གྱིས་ཚོགས་ལམ་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྦྱོར་ལམ་འཕངས་པ་ཡིན་ལ། རྣམ་བཤད་དང་གསེར་འཕྲེང་སོགས་ཀྱིས་ཀྱང་འདི་དག་ཚོགས་སྦྱོར་ལ་སྦྱར་བ་ཙམ་ལས་དེ་ལྟར་སྦྱོར་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་སོགས་གསལ་ཁ་མེད་ཅིང༌། དེར་སྦྱར་བ་ལ་རྒྱུ་མཚན་སོགས་སྤྱིར་ཡོད་དགོས་པའི་ངེས་པའང་མེད་དེ། དཔེར་ན་བུམ་པའི་སྟེང་དུ་བཤད་ན་གོ་སླ་བ་ལ་དེའི་སྟེང་དུ་སྟོན་པ་དང༌། ཤིང་རྟའི་སྟེང་ནས་བཤད་ན་གོ་སླ་བ་ལ་དེའི་སྟེང་དུ་གཏན་ལ་ཕབ་པ་ལྟ་བུ་ནི་བུམ་པ་སོགས་དེ་གཏན་ལ་འབེབས་པ་གལ་ཆེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་མ་ཡིན་ཀྱང༌། གདུལ་བྱ་ཉེ་བའི་དབང་གིས་ཡིན་ཟེར་དགོས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནམ་སྙམ་གསུང༌། དུས་དང་གང་ཟག་སོགས་ཕྱོགས་རེ་མ་ཡིན་པར་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པས་ཕྱོགས་བཅུའི་སྟོང་ཉིད་ནི་ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་དེས་ས་དང་པོར་ཆོས་དབྱིངས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མཚོན་ལ། དེའང་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཤར་བའི་ཚེ་འོད་ཟེར་གྱིས་སྣོད་བཅུད་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པ་ལྟར་འདིའི་སྟེང་དུ་གཏན་ལ་འབེབས་འདིའི་སྟེང་དུ་མི་འབེབས་ཞེས་པ་ལྟ་བུའི་ཕྱོགས་རེ་བ་མ་ཡིན་པར་རྟོགས་ཚུལ་གྱིས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ན་ཀུན་འགྲོའི་དོན་དུ་རྟོགས་པ་ཡིན་ལ། དོན་དགོས་པ་དང་དམ་པ་མཆོག་ལ་བྱས་ནས་སྐྱེས་བུའི་དོན་དུ་གཉེར་བྱ་མཆོག་མྱང་འདས་བདེན་མེད་ནི་དོན་དམ་སྟོང་པ་ཉིད་དེས་ས་གཉིས་པའི་མཆོག་གི་དོན་དུ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་འཕངས་ལ། དེའང་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཐེག་པ་རང་རང་གི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཆེད་དུ་ཞུགས་པའི་བྱ་བ་ཞིག་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་སུ་འཇོག་དགོས་ལ། ས་འདིར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕར་ཕྱིན་ལྷག་པར་ཐོབ་པས་དོན་དམ་པར་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཚུལ་འཆལ་གཉིས་ལ་བླང་དོར་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རྗེས་ཐོབ་ཀྱི་ཚེ་ཐ་སྙད་དུ་སྤང་བྱ་འདོར་བ་དང༌། གཉེན་པོ་ཚུལ་ཁྲིམས་སོགས་ལ་དོན་གཉེར་ཤུགས་ཇེ་ཆེར་འགྲོ་བ་དང༌། དོན་གཉེར་ཅི་ཙམ་ཆེ་བའི་ཚོད་ཙམ་དུ་བདེན་ཞེན་འཕང་དམའ་རུ་འགྲོ་བ་སོགས་ནི་མཆོག་གི་དོན་དུ་རྟོགས་ཚུལ་ཡིན་པ་དང༌། འདུས་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ས་གསུམ་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་དོན་དུ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་འཕངས་ལ། དེའང་འདིར་བཟོད་པ་གསུམ་ག་ལྷག་ཀྱང་གཙོ་བོར་ཆོས་ལ་ངེས་སེམས་ཀྱི་བཟོད་པ་དང༌། གསེར་འཕྲེང་ལས། མཐུན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་གྱི་འདྲ་བའི་འབྲས་བུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ནི། དཔེར་ན་ད་ལྟ་ཚེ་རིང་བ་སོགས་སྔོན་གཞན་གྱི་སྲོག་བསྐྱབས་པའི་རྒྱུ་མཐུན་ཡིན་ཟེར་བ་ལྟ་བུའི་འབྲས་བུ་ལ་མི་བྱེད་པར། མ་འོངས་པ་ན་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་མཐུན་ལ་བྱེད་པར་གསུང་འདོད་པ་ཡིན་ནམ་སྙམ་སྟེ་དཔྱད་དགོས་གསུང༌། འདུས་མ་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ས་བཞི་པར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པའི་དོན་དུ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། ས་ལྔ་པར་མཐའ་འདས་སྟོང་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱུད་ཐ་དད་མེད་པའི་དོན་དུ་རྟོགས་པའི་དེ་དང༌། ས་དྲུག་པར་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་དང་རྣམ་དག་མིན་དོན་དུ་རྟོགས་པའི་དེ་དང༌། དོར་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ས་བདུན་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། དོར་བ་མེད་པ་ནི་ཐེག་དམན་བྱང་སེམས་ལ་ལྟོས་ཏེ་དོར་བྱ་ཡིན་ལ། ཐེག་ཆེན་ནི་ངོ་བོ་རྒྱུ་འབྲས་གང་གི་དབང་དུ་བྱས་ཀྱང་འདོར་དུ་མི་རུང་བས་དོར་བ་མེད་པའམ། ཡང་ན་ལས་ཉོན་གྱིས་བླངས་པའི་ཕུང་པོ་སྔ་མ་དོར་བའི་ལྷག་མེད་མྱང་འདས་ལ་བྱས་ནས། དོན་དམ་པར་སྔ་མ་དོར་བ་དང་མྱང་འདས་ཐོབ་པ་མེད་པའི་དོན་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པའང་ཡོད་པས་དེ་ལྟར་ན་སྔར་གྱི་མྱང་འདས་ལྷག་བཅས་ལ་བྱེད་དགོས། རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དང་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་གཉིས་ཀྱིས་ས་བརྒྱད་པའི་ཡེ་ཤེས་འཕངས་ལ། ས་འདིར་སྲིད་ཞི་མཉམ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལ་དབང་བའི་གནས་དང༌། ཞིང་དག་སྦྱོར་བ་ཐོབ་པས་ཞིང་ལ་དབང་བའི་གནས་སུ་རྟོགས། རང་རང་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་འཇོག་བྱེད་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དང་མི་དམིགས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་གཉིས་ཀྱིས་ས་དགུ་པའི་ཡེ་ཤེས་འཕངས་ལ། དེར་སོ་སོ་ཡང་དག་རིག་པ་བཞི་རྗེས་མཐུན་ཐོབ་པས་ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བའི་གནས་སུ་རྟོགས། དངོས་པོ་མེད་པ་སྟེ་དོན་དམ་པར་མེད་བཞིན་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ཐ་སྙད་དུ་རྒྱུ་རྐྱེན་ཚོགས་པའི་སྣང་སྟོང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་སྟེང་གི་སྟོང་ཉིད་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་དང༌། བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་གཞི་ཕུང་པོ་ལྔའི་སྟོང་ཉིད་ནི་དངོས་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་གཉིས་ཀྱིས་ས་བཅུ་པའི་ཡེ་ཤེས་འཕངས་ལ། འདིར་ལས་ལ་དབང་བའི་གནས་སུ་རྟོགས། ནམ་མཁའི་སྟོང་ཉིད་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། རང་གི་ངོ་བོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། གཞན་གྱི་ངོ་བོ་སྟོང་པ་ཉིད་གསུམ་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་འཕངས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གདུལ་བྱ་ལ་བསྟན་པའི་ཚེ་གནས་ལུགས་སུ་གྱུར་པ་མིན་པར་ཐོག་མེད་ནས་ཆོས་ཅན་གྲུབ་ཙམ་ནས་དེའི་ཆོས་ཉིད་གནས་ལུགས་སུ་གྲུབ་པས་ན་རང་གི་ངོ་བོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ། གནས་ལུགས་དེའང་དགག་བྱ་བཀག་ཙམ་དེར་གནས་ཀྱི་དེ་ལས་ཕྲ་རགས་གང་བྱས་ཀྱང་རྟག་ཆད་ཀྱི་མཐར་ལྟུང་ཞིང༌། དེ་ལས་གཞན་དུ་གནས་ལུགས་བཙལ་དུ་མེད་པས་ན་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་གསུང༌། སའི་ཚོགས་ཡོངས་སྦྱོང་གི་སྒོ་ནས་འཆད་པ་ཡིན་པས་མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། འབྱུང་པོ་དཔག་མེད་འཇིགས་མེད་ཕྱིར། །དཔག་ཏུ་མེད་པ་དེ་དག་ལ། །ཕྱི་ཕྱིར་གོང་དུ་འགྲོ་ལྡན་ཕྱིར། །དེ་དག་ཉིད་ལས་སར་འདོད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ངེས་ཚིག་གིས་བཤད་ན་སའི་སྐད་དོད་བྷུ་མིའི་བྷུ་ལ་ཏ་བསྣན་ནས་བྷུ་ཏ་འབྱུང་པོ་དང་ཨ་མི་ཏ་དཔག་མེད་དང༌། ཨ་བྷ་ཡ་འཇིགས་མེད་ལ་བྱས་ནས་འབྱུང་པོའམ་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་འཇིགས་པ་ལས་སྒྲོལ་བའི་རྟེན་ཡིན་པས་ན་ས་ཞེས་སྐྱོན་སེལ་ཚུལ་གྱི་ཆ་ནས་བཤད་པ་གཅིག་དང༌། ཡང་བྷུ་ཡ་ནི་ཕྱི་ཕྱིར་དང༌། མི་གྷ་མ་ནཱ་གོང་དུ་འགྲོ་ལྡན་ལ་བྱས་ནས་ཡོན་ཏན་གོང་མར་བགྲོད་པར་བྱེད་པའི་གཞི་ཡིན་པས་ན་ས་ཞེས་ཡོན་ཏན་སྒྲུབ་ཚུལ་གྱི་ཆ་ནས་འཇོག་པ་དང་གཉིས་མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས་བཤད་གསུང༌། སྤྱིར་ས་དང་ལམ་གཉིས་ཀ་ལ་གཉིས་ཀའི་སྒྲ་འཇུག་ཀྱང༌། ས་ལྟ་བུའི་སེམས་བསྐྱེད་ཚོགས་ལམ་ནས་བཞག་ནས་ཕྱི་མ་རྣམས་ལ་དེས་ཁྱབ་པར་གསུངས་པ་ལྟར་སའི་སྒྲ་འཇུག་གཞིའི་གཙོ་བོ་ཐབས་ཀྱི་ཆ་དང༌། ལམ་གྱི་སྒྲ་འཇུག་གཞིའི་གཙོ་བོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཆ་ཡིན་པས། འདིར་ཡང་སའི་ཚོགས་ཡོངས་སྦྱོང་གི་སྒོ་ནས་བཤད་པ་ཐབས་ཀྱི་ལྡོག་ཆ་དང༌། དངོས་གཉེན་མཐོང་སྒོམ་གྱི་ལམ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལྡོག་ཆ་ནས་བསྟན་པ་ཡིན་གསུང༌། ཡོངས་སུ་སྦྱོང་ཚུལ་ནི་ཁང་བཟང་བྱི་དོར་བྱེད་པ་ལ་ཁང་བཟང་སྦྱོང་ཟེར་བ་ལྟར་དྲི་མ་སེལ་བ་དང་ཡོན་ཏན་བསྐྱེད་པའི་སྒོ་ནས་ས་དེ་དང་དེ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ཡིན་ལ། དེའང་ས་འགའ་ཞིག་ལ་ཡོངས་སྦྱོང་ཉུང་བ་དང་འགའ་ཞིག་ལ་མང་བར་གསུངས་པ་ནི་གདུལ་བྱ་ཉེ་བའི་བསམ་པ་དང༌། ཡང་འགའ་ཞིག་སྐྱོན་སྤོང་བ་དང༌། འགའ་ཞིག་གཉེན་པོའི་སྒོ་ནས་གསུངས་པ་ནི་དེ་མ་གསུངས་པ་གཞན་ལ་དེ་ལྟར་སྦྱོར་དགོས་པར་ཤེས་པའི་ཆེད་དང༌། རེ་རེའི་སྐབས་སུའང་ཆོས་ཉན་ཚུལ་སོགས་ཡང་ཡང་བསྟན་པ་ནི་ཚོགས་ལམ་ནས་བཟུང་ཐབས་ཤེས་དེ་དག་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་ཚེ་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་ཚུལ་ནས་རང་བཞིན་མེད་རྟོགས་ཀྱི་བར་ལམ་གྱི་རིམ་པ་ཆ་ཚང་བ་རེ་ཁྲིགས་སེ་འོངས་དགོས་པར་ཤེས་པའི་ཆེད་དུ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ས་དང་པོར་སངས་རྒྱས་བརྒྱ་མཐོང་བ་ནས་བཅུ་པར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་གྲངས་དང་མཉམ་པའི་སངས་རྒྱས་མཐོང་བར་གསུངས་པ་ནི་དེ་དག་ལ་ཕར་ལྟད་མོ་ལྟ་བ་ཙམ་ཞིག་མ་ཡིན་པར་དེ་དག་རང་གི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དུ་ཚུལ་བཞིན་དུ་བསྟེན་ནས་གདམས་ངག་ཉན་པ་ཡིན་པས་ལམ་འོག་མ་ནས་གོང་མར་འཕོ་བའི་ཚེ་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་ཚུལ་སོགས་སྔ་མ་ལས་ཀྱང་བརྒྱ་འགྱུར་སྟོང་འགྱུར་གྱིས་ལྷག་དགོས་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དེས་ན། ཉེར་འགྲོ་ང་ནི་སངས་རྒྱས་ཏེ། །ང་ལ་སློབ་དཔོན་ཅི་ཡང་མེད། །ཅེས་གསུངས་པའང༌། རང་རེའི་ཡིག་ཆར་ཞིབ་ཆ་ཕྱེ་བ་ལྟར་སངས་རྒྱས་པའི་ཚེ་ཆེད་དུ་བསྟེན་མི་དགོས་པའི་དོན་ཡིན་གྱི། སྲིད་པ་ཐ་མའི་ཚེ་གདམས་ངག་ཉན་མི་དགོས་པར་བཤད་པ་མིན་གསུང༌། འགྲེལ་པར། རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཞེས་པ་ཡོངས་སྦྱོང་བཅུ་སྟོན་པའི་རྩ་བའི་ཚིག་གིས་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཞེས་བཤད་ཚུལ་གཅིག་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་དམ་བཅའ་བའི་དམ་བཅའི་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་སྒྲུབ་ཅེས་པའི་བཤད་ཚུལ་གཉིས་ཡོད་ལ། གཞི་ནི་རྒྱུ་ལ་བྱས་ནས་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་རྒྱལ་སྲས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་སློབ་པའི་ཚེ་དམན་པའི་ཡིད་བྱེད་ཀྱིས་མ་གོས་པའི་གྱ་གྱུ་མེད་པའི་བསམ་པ་དང༌། དེའང་རང་གཞན་ལ་ཕྱི་མར་ཕན་པ་དང་ཚེ་འདིར་བདེ་བའི་བསམ་པ་དང༌། འདི་ལ་ཉེ་འདི་ལ་དེ་ཙམ་མི་ཉེ་ཞེས་ཆགས་སྡང་གིས་རིས་སུ་ཆད་པ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པར་ཐམས་ཅད་ལ་མཉམ་པའི་སེམས་དང་གསུམ་ནི་བསམ་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་དང༌། སྦྱིན་པའི་ངོ་བོ་ལ་ཟང་ཟིང་ཐམས་ཅད་གཏོང་བའི་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་དང༌། གཞན་ལ་སྟོན་པ་ལ་ཐོག་མར་རང་ཉིད་ཀྱིས་བཤེས་གཉེན་ཚུལ་བཞིན་དུ་བསྟེན་ནས་ཆོས་ཉན་པའི་དོན་ཤེས་པ་དང་དེ་གཞན་ལ་བསྟན་ན་སྨིན་གྲོལ་ལ་འགོད་ནུས་པས་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་དང༌། རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་གཞན་གནོད་གཞི་དང་བཅས་པ་བསྲུང་བ་ལས་ལྷག་པའི་མི་འཇིགས་པའི་སྦྱིན་པ་སྟེ། དཔེར་ན་འཇིགས་པའི་སར་མི་ཞིག་གཅིག་པུར་འགྲོ་བའི་ཚེ་མི་ནག་མཚོན་ཆ་ཐོགས་པ་དུ་མ་ཞིག་གནོད་པ་མི་བྱེད་ཀྱང་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་འཇིགས་ངམ་མེ་འགྲོ་བ་དང༌། དེའི་ཚེ་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཆ་ལུགས་ཅན་ཞིག་མཐོང་ན་སེམས་བདེ་འབོལ་གྱིས་འགྲོ་བ་ལྟ་བུ་ཞིག་གི་སྟེང་ནས་མི་འཇིགས་པའི་སྦྱིན་པ་འཇོག་དགོས་པར་ཡོངས་འཛིན་རིན་པོ་ཆེ་ནས་ཐོས་གསུང༌། དེ་བཞི་སྦྱིན་པའི་ངོ་བོ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་མིག་གིས་མཐོང་འདོད་པ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་ན་ཅི་མ་རུང་སྙམ་པའི་བསྔོ་བ་དང༌། ཆོས་སྟོན་པ་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པར་བསྡུས་ལ། གཞན་གྱི་དོན་དུ་སངས་རྒྱས་འཐོབ་པར་དམ་བཅས་པའི་བདེན་ཚིག་བསྲུང་བ་ནི་སྔ་མ་རྣམས་ཀྱིས་བསྡུ་བ་སྟེ་བཅུ་ནི་ས་དང་པོའི་ཡོངས་སྦྱོང་ཡིན་ལ། དེའང་མདོ་ལས་བསམ་པ་སེམས་བསྐྱེད་དང་མི་དམིགས་པ་དང་བསྔོ་བ་གསུམ་དགོས་པར་གསུངས་པ་ལྟར་འདི་ལ་ཚང་གསུང༌། གཉིས་པའི་ཡོངས་སྦྱོང་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་གསུམ་མདོར་བསྟན་ནས་ཕན་པ་བྱས་པ་དྲན་པ་དང་སོ་ཐར་གྱི་སྡོམ་པ་ནི་ཉེས་སྤྱོད་སྡོམ་པ་ཡིན་པས། གཤེ་ཡང་སླར་མི་གཤེ་བ་སོགས་དགེ་སྦྱོང་དུ་བྱེད་པའི་ཆོས་བཞིའི་སྒོ་ནས་དགེ་སློང་དུ་གཙོ་བོར་འཇོག་དགོས་པས་ཉེས་སྤྱོད་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། རང་གི་སྔར་བྱས་ཀྱི་དགེ་བ་ལ་མི་འགྱོད་པར་དགའ་བ་བསྒོམ་པ་དང༌། དེ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་ཤེས་མི་བསྟེན་པར་གོང་མ་དོན་དུ་གཉེར་ན་དགེ་བ་རྣམས་རང་གི་ངང་གིས་འདུ་བ་ཆོས་སྡུད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པས་སེམས་ཅན་དོན་བྱེད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། དེ་དག་ཀྱང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་རག་ལས་པས་མཁན་པོ་སོགས་བཤེས་གཉེན་ཚུལ་བཞིན་དུ་བསྟེན་པ་དང༌། དེའང་ཟང་ཟིང་གི་ཆེད་དུ་མ་ཡིན་པར་དེ་ལས་གདམས་ངག་ཉན་པ་དང༌། ཉན་ནས་གདམས་དོན་ཕྱིན་དྲུག་ལ་སྤྲོ་བ་སྟེ་བརྒྱད་ཀྱིས་ས་གཉིས་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ཡིན་ལ། རྣམ་བཤད་དང་གསེར་འཕྲེང་གཉིས་ན་ཕར་ཕྱིན་ལྷག་ཚུལ་ལ་སྦྱོར་བའི་གསལ་ཁ་མེད་ཀྱང༌། རྣམ་བཤད་ཀྱི་ཚིག་གི་ནུས་པ་ལ་ཕར་ཕྱིན་ལྷག་ཚུལ་ལ་སྦྱར་ན་རུང་ངམ་སྙམ་པ་ཞིག་ཡོད་པས་སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་སོགས་ལ་སྦྱར་བ་འདི་གཞུང་ཆེན་མོ་གཞན་གྱི་བཤད་ཚུལ་དང་འགྲིག་ན་རུང་གི །མིན་ན་བཏང་སྙོམས་སུ་བཞག་ན་ལེགས་གསུང་༌།

                                                                                                 རྩོམ་སྒྲིག་པ། བྱ་མདོ་གུར་ཀུམ།
གསལ་འདེབས། 
               རྩོམ་འདིའི་པར་དབང་ངེད་དགེ་ལུགས་པའི་དྲ་བར་གཏོགས་པས་གང་འདོད་དུ་གཞན་དུ་མི་འགོད་པ་དང་།གལ་ཏེ་འགོད་ན་རྩོམ་ཁུངས་དང་སྦྲེལ་ཐག་གསལ་པོར་དགོད་པར་ཞུ།
དྲ་བའི་སྦྲེལ་ཐགhttp://www.tb1025.cn